कुरुक्षेत्रे आयोजिते 48-कोस-तीर्थ-सम्मेलने मुख्यमन्त्रिणा सहभागिता कृता।

व्रजस्य 84-कोसी-यात्रायाः आदर्शेन कुरुक्षेत्रे स्थितानां तीर्थानां यात्राम् आरब्धुं प्रयासः क्रियते।।

चंडीगढम्, 1 दिसंबरमासः (हि.स.)। हरियाणायाः मुख्यमन्त्री नायबसिंहः सैनी इति अवदत् यत् प्रदेश–सर्वकारः कुरुक्षेत्रं जगतः अत्यन्तं गौरवपूर्णस्थानं कर्तुं प्रतिबद्धः अस्ति। प्रधानमन्त्रिणः नरेन्द्रमोदिनः मार्गदर्शनेन अनन्तरं वर्षे 2016 ततः कुरुक्षेत्रे गीता–महोत्सवः अन्ताराष्ट्रिय–स्तरेण आचरतः अस्ति। मुख्यमन्त्री सोमवासरे कुरुक्षेत्रे आयोजिते 48-कोस-तीर्थ-सम्मेलने संबोधितवन्तः आसन्। अस्मिन् अवसरे गीताज्ञानसंस्थानस्य अध्यक्षः स्वामी ज्ञानानन्दः महाराजः अपि, धर्मक्षेत्रकुरुक्षेत्रस्य विविधानां तीर्थानां प्रतिनिधयः श्रद्धालवः च उपस्थिताः आसन्। तस्मात् पूर्वं मुख्यमन्त्री–नायबसिंहसैनीमहाशयेन कुरुक्षेत्रस्य 48 कोस मध्ये आगतानां तीर्थानां माहिती–दायिनी पुस्तिकायाः अपि विमोचनं कृतम्।

मुख्यमन्त्री नायबसिंहः सैनी सर्वेभ्यः गीता–जयंती–अवसरे शुभाशंसनं दत्त्वा अवदत् यत् महाभारत–काले अद्यैव दिने कुरुक्षेत्रस्य पावन–धरा उपरि भगवान् श्रीकृष्णेन अर्जुनम् माध्यमीकृत्य मानवजनाय गीता–कर्मयोगस्य अमरः संदेशः दत्तः आसीत्। ते अवदन् यत् धर्मक्षेत्र–कुरुक्षेत्रे गतदशसप्तदिनात् गीता–प्रेमिणः सज्जनाः श्रद्धालवः च दशमम् अन्ताराष्ट्रिय–गीता–महोत्सवम् आनन्देन अनुभवन्ति। तदन्यच्च एतेषु दिनेभ्यः सर्वं हरियाणाराज्यं गीतामयं जातम्। प्रत्येक–जिले गीता–निनादाः गुज्रन्ति। विविधानि तीर्थानि अपि गीता–महोत्सव–धूमया युक्तानि। राज्यजनपदस्तरे एकस्मात् एव आचर्यमाणं एतत् महोत्सवम् धार्मिकसांस्कृतिक–कलात्मकसांस्कृतिक–ऐक्यस्य अनुपमम् उदाहरणम् अस्ति।

मुख्यमन्त्री अवदन् यत् कुरुक्षेत्रस्य समीपे ज्योतिसर–नामस्थले येन वटवृक्षस्य अधः भगवान् श्रीकृष्णेन अर्जुनाय गीता–उपदेशः दत्तः आसीत्। तस्य स्थले जीर्णोद्धारार्थं तदा प्रधानमन्त्रिणा स्वर्गीय–अटल–बिहारी–वाजपेयी–महाशयेन विशेष–पैकेजः दत्तः आसीत्। ते देशस्य प्रसिद्धानां किञ्चन मन्दिराणां उदाहरणं दत्त्वा अवदन् यत् वर्तमान–प्रधानमन्त्री नरेन्द्रमोदि महोदयः अपि लुप्तप्राय–भवन्तः तीर्थ–स्थलानाम् जीर्णोद्धारं प्राथमिकतया कुर्वन्ति। ते अवदन् यत् यः समाजः स्वस्य सांस्कृतिक–धरोहरं रक्षति, सः युवा–पीढ्यै उत्तमानि नैतिक–संस्कारान् ददाति। अतः वयं वेदानां, पुराणानां, गीता–रचना–स्थलस्य हरियाणायाः सांस्कृतिक–धरोहरस्य संरक्षणं कृत्वा ताम् नूतन–पीढिषु प्रेषयितुं निरन्तरं कार्यं कुर्मः स्मः।

नायबसिंहः सैनी अवदत् यत् पावन–सरस्वती–दृषद्वती–नद्योः मध्ये स्थितस्य कुरुक्षेत्रस्य 48 कोस भूमौ 367 तीर्थ–स्थलानि सन्ति। तेषु किञ्चन स्थलेषु लुप्तप्रायत्वं दृष्टम्। वयं एतेषां तीर्थानां जीर्णोद्धारं कृत्वा तेषां वैभवं पुनः स्थापितुं कृतसंकल्पाः स्मः। वर्षे 2023, 48 कोस–कुरुक्षेत्र–भूमेः 164 तीर्थानां सूचौ सर्वेक्षण–दस्तावेजीकरणानन्तरं अष्टादश–नूतन–तीर्थानि योजितानि। अधुना अस्य पावन–भूमेः 182 तीर्थानां दस्तावेजीकरणम् सम्पन्नम्। एतत् कार्यं अद्यापि प्रवृत्तम् अस्ति तथा शीघ्रमेव अस्मिन्न् सूचौ अधिकानि तीर्थानि सम्मिलिष्यन्ति। मुख्यमन्त्री अवदन् यत् प्रदेश–सर्वकारस्य प्रयासः अस्ति यत् व्रजस्य 84-कोसी-यात्रायाः तर्जः आदाय 48 कोस–कुरुक्षेत्र–भूमौ स्थितानां तीर्थानां यात्रा आरम्भ्येत। धर्मक्षेत्र–कुरुक्षेत्रं भगवान् श्रीकृष्णस्य नगरी मथुरा तथा धार्मिक–स्थल–हरिद्वारम् इति संबद्धयितुं अस्मिन् मार्गे रेलयानस्य सञ्चालनं कृतम्।

ते अवदन् यत् कुरुक्षेत्र–विकास–बोर्ड–नामक–संस्थया इदानीं कुरुक्षेत्रस्य 48-कोस–परिधौ स्थित–अस्याम् 80 तीर्थेषु विकास–कार्यं प्रवृत्तम्। अस्मिन् 80 कोटि 55 लक्ष रूप्यकाणां व्ययेन चत्वारः तीर्थ–स्थलाः—ब्रह्मसरोवरम्, ज्योतिसर–तीर्थम्, नरकातारी, सन्निहित–सरोवरम्—इति विकसितानि सन्ति। तदन्यच्च कुरुक्षेत्र–नगरे इन्फ्रास्ट्रक्चर–विकासः क्रियते यत् अत्र आगच्छन्तः श्रद्धालवः पर्यटकाः च उत्तमानि स्मरणानि गृह्णीयुः। मुख्यमन्त्रिणा अवद्यत यत् गीता–जन्मस्थाने ज्योतिसर–नाम्नि 13 कोटिः 63 लक्षरूप्यकव्ययेन 40-फीट्–उन्नता विराटस्वरूपप्रतिमा स्थापिताः। तेन अवदत् यत् कुरुक्षेत्रे जनजनस्य आस्था–केन्द्राणि स्थाप्यन्ते। देशस्य दूरतमेषु प्रदेशेषु स्थितानां मन्दिराणां दर्शनम् अपि इदानीं कुरुक्षेत्रे सम्भवति। अस्माभिः एतेषां मन्दिराणां स्थापत्यर्थं भूमिः प्रदत्तास्ति।---------------

हिन्दुस्थान समाचार / Dheeraj Maithani