प्रशासकेन 01 जनवरीदिनांकात् 2026 प्रतिबंधः कृतः

उज्जैनम्, 10 दिसम्बरमासः (हि.स.)। मध्यप्रदेशस्य उज्जयिन्यां स्थितं विश्व–प्रसिद्धं ज्योतिर्लिङ्ग–मन्दिरं भगवान् महाकालेश्वरस्य विषये नूतनः नियमः प्रचलितः भवति। श्रद्धालुभिः आनीयमाना गुरुतरा पुष्पमालायाम् अजगरमाला इति कथ्यते—तथा मुण्डमाला अपि, आगामि १ जनवरी 2026 तः प्रभृति शिवलिङ्गे न समर्पणीया भविष्यति।

महाकालेश्वरमन्दिरप्रबन्ध–समितिना अस्यां मालासमर्पणे प्रतिबन्धः स्थापितः। भारतीय–पुरातत्त्वसर्वेक्षणस्य (एएसआई) तथा भारतीय–भूवैज्ञानिक–सर्वेक्षणस्य (जीएसआई) दिशानिर्देशान् अनुसृत्य, दश–किलोग्रामात् अधिकभारयुक्ताः मालाः शिवलिङ्गस्य क्षरणं जनयन्ति इति विचार्य, एतादृशः निर्णयः स्वीकृतः। मन्दिर–प्रबन्ध–समितेः प्रशासकः प्रथम–कौशिकः बुधवासरे अवदत् यत् श्रद्धालुभिः आनीता विशालमाला, या अजगरमाला इति प्रसिद्धा, अस्यां समर्पण–विधौ सम्पूर्णतः निषेधः कृतः।

नववर्षस्य प्रथमे दिने अस्यस्य नियमस्य पूर्ण–अनुष्ठानं भविष्यति। अद्यैव मन्दिर–परिसरे उद्घोषणा क्रियते—‘भगवतः कृते अजगरमाला न क्रय्यताम्’। भक्तानां अवबोधनार्थं सततम् उद्घोषणाः चालिताः। मन्दिरस्य समीपे स्थिताः पुष्प–प्रसाद–विक्रेतारः अपि समित्या सूचिताः—गुरुतराः, विशालाः च मालाः न निर्मीयन्ताम्, न च विक्रय्यन्ताम्। सिंहावलोकन–शोभा (श्रृङ्गारः) अपि समिति–पक्षे एव कर्तुं शक्यते इति स्पष्टं निर्दिष्टम्।

गौरव–विषयः यत् उच्चतम–न्यायालयेन ज्योतिर्लिङ्ग–महाकालस्य क्षरण–निवारणार्थं एएसआई–जीएसआई–विशेषज्ञ–समिति नियुक्ता आसीत्। तैः दीयमानां सुझावानां मध्ये एकः आसीत्—भगवतः प्रति केवलं लघु–माला, युक्त–प्रमाणक–पुष्पैः सह अर्पणीयम् इति। मन्दिर–परिसरे पूर्वं अजगर–मालाः 500 तः 2100 रूप्यक–मूल्ये विक्रय्यमानाः आसन्, याः 10–15 किलोग्राम–भारीभिः पुष्पैः निर्मिताः आसन्।

मन्दिर–प्रशासकः प्रथम–कौशिक–नामकः अवदत् यत् शिवलिङ्गे अर्पणीयाः एताः गुरुतराः मालाः १ जनवरी तः निषिद्धाः भविष्यन्ति। नव–नियमे प्रवृत्ते, मन्दिर–द्वारेषु नियुक्ताः रक्षकाः (गार्डः) भक्तानां पूजन–सामग्री–जाँचं करिष्यन्ति। भारी–माला तत्रैव निष्कासिता भविष्यति।

भस्मारत्यां भगवान् महाकालस्य अद्भुत–गणेश–स्वरूप–दर्शनम्

बुधवासरे प्रातःकाले भस्म–आरत्यां भगवतः महाकालस्य त्रिपुण्ड्रं भस्मना लिखित्वा श्री–गणेश–स्वरूपेण विशेष–शृङ्गारः कृतः। अनेन दर्शनार्थं सहस्रशः भक्ताः समायाताः। ‘जय श्री महाकाल’ इति घोषेण सम्पूर्णः मन्दिरपरिसरः निनादितः। मन्दिरअर्चकः पण्डितमहेशशर्मा अवदत्—पौष–मासस्य कृष्ण–पक्ष–षष्ठ्यां तिथौ प्रातः ४ वादने भस्म–आरती सम्पन्ना। वीरभद्र–जी–अनुज्ञा प्राप्त्वा मन्दिरपटः उद्घाटितः, ततो गर्भगृहे स्थितानां देवप्रतिमानां पूजनं सम्पन्नम्। पश्चात् भगवतः महाकालस्य जलाभिषेकः, पंचामृत–सेवनम्, फल–रसैः अभिषेकः च कृतः। कपुर–आरत्याः अनन्तरं नूतन–मुकुट–धारणं च कृतम्। महानिर्वाणी–अखाडेन शिवलिङ्गे भस्मसमर्पणं कृतम्।विशेषता आसीत् यत् एतस्यां आरत्यां भगवान् महाकालः दिव्यं गणेश–स्वरूप–शोभां ददौ। शतशः भक्ताः अस्य अद्वितीय–रूपस्य दर्शनलाभेन हृष्टाः अभवन्।__________

हिन्दुस्थान समाचार / ANSHU GUPTA