शैत्ये हृदयाघातात् रक्षितुं हृद्रोगिभिर्वर्तनीया सावधानता : डॉ रचित पांडेयः
चित्रकूटम्,13 दिसंबरमासः (हि.स)। शीतकाले हृदयाघातात् संरक्षणार्थं उत्तरप्रदेशस्य चित्रकूटजनपदस्य वरिष्ठचिकित्सकः डा रचितपाण्डेयः हृदयरोगिभ्यः अनेकाः सावधान्यः अनुष्ठातुं परामर्शं दत्तवान्। रामकृपाचिकित्सालयस्य चित्रकूटस्य निदेशकः डा रचितपाण्डेयः
ठंड में हार्ट अटैक से बचने के लिए दिल के रोगी बरते सावधानियां - डॉ रचित पांडेय


चित्रकूटम्,13 दिसंबरमासः (हि.स)।

शीतकाले हृदयाघातात् संरक्षणार्थं उत्तरप्रदेशस्य चित्रकूटजनपदस्य वरिष्ठचिकित्सकः डा रचितपाण्डेयः हृदयरोगिभ्यः अनेकाः सावधान्यः अनुष्ठातुं परामर्शं दत्तवान्। रामकृपाचिकित्सालयस्य चित्रकूटस्य निदेशकः डा रचितपाण्डेयः शनिवासरे अवदत् यत् शीतऋतौ हृदयाघातस्य जोखिमः वर्धते। अस्य प्रभावः हृदये रक्तवाहिन्यां च भवति। शीतस्य कारणात् रक्तं गाढं भवति। कदाचित् रक्तवाहिन्यः सङ्कुच्यन्ते, येन हृदये रक्तस्य सम्यक् प्रवाहः न भवति, आक्सिजनस्य आपूर्तिः च बाधिता भवति, तस्मात् हृदयाघातस्य सम्भावना जायते। ये जनाः हृदयरोगिणः सन्ति, तेषां शीतकाले अधिका सावधानी अपेक्षिता अस्ति।

डा पाण्डेयः हृदयरोगिणां कृते कतिपयानि सावधानोपायानि निर्दिष्टवान्, यान् अनुसृत्य शीतकाले हृदयाघातस्य तथा स्ट्रोकस्य संकटात् रक्षणं कर्तुं शक्यते। सः अवदत् यत् हृदयरोगिणः शीतकाले प्रातःकाले गृहात् बहिः न गच्छेयुः। प्रातः पञ्चवादनात् षड्वादनपर्यन्तं तुषारः पतति, तस्मिन् काले बहिर्गमनं न कर्तव्यम्। यदा मन्दोष्णा सूर्यप्रभा दृश्यते तदा एव बहिर्गमनं श्रेयस्करम्।

गृहात् बहिर्गच्छन्तः जनाः शीतवायुभ्यः रक्षणार्थं अधिकानि वस्त्राणि धारयेयुः, येन शरीरतापमानं सम्यक् संरक्षितं भवेत्। एकस्मिन् काले अत्यधिकं भोजनं न कर्तव्यम्। आदिनम् अत्यल्पं भोजनं करणीयम्। एककाले गुरु भोजनस्य सेवनात् हृदये दाबः वर्धते, अतः लघुभोजनानि एव सेवनयोग्यानि।

शीतकाले तृष्णा न्यूनतया अनुभूयते, येन बहवः जनाः जलपानं विस्मरन्ति। तथापि शरीरं जलयुक्तं धारयितुं पर्याप्तं जलं निरन्तरं पातव्यम्। अपि च केचन जनाः शीतकाले शरीरं ऊष्णं कर्तुं मद्यपानं कुर्वन्ति, किन्तु एतत् हृदयाघातस्य उच्चजोखिमं जनयति। मद्यपानात् हृदयस्पन्दनं तीव्रं भवति, येन हृदयाघातस्य सम्भावना वर्धते।

तदतिरिक्तं शिरः पादौ च ऊष्णौ धारयेत्। शिरसि ऊष्णशिरस्त्राणं तथा पादयोः ऊष्णपादस्त्राणं धारयित्वा शरीरस्य उष्णता बहिः निर्गन्तुं न दद्यात्। शीतकाले रक्तदाबस्य तथा हृदयस्य परीक्षणं अवश्यं कारयेत्। यदि काचित् समस्या दृश्यते तर्हि चिकित्सकः औषधानां परिवर्तनं मात्रानियमनं च कृत्वा रक्षणं करोति।

डा रचितपाण्डेयः अवदत् यत् एताः सर्वाः सावधान्यः अनुष्ठाय हृदयरोगिणः आत्मानं सुरक्षितं कर्तुं शक्नुवन्ति।

---------------

हिन्दुस्थान समाचार