Enter your Email Address to subscribe to our newsletters
—स्मार्तमण्डपस्थापनम् प्रमाणपत्रीय पाठ्यक्रमे प्रायोगिक प्रशिक्षणं, वेदी-विन्यासः, यज्ञशाला-रचना च इत्येषां दीयते सूचना
वाराणसी, 14 दिसम्बरमासः (हि.स.)।सम्पूर्णानन्दसंस्कृतविश्वविद्यालयस्य परिसरे “स्मार्तमण्डपस्थापनम्” इति विषयकस्य प्रमाणपत्रीयपाठ्यक्रमस्य अन्तर्गतं विद्यार्थिभ्यः रविवासरात् आरभ्य कर्मकाण्डीयानुशासनस्य व्यावहारिकं प्रशिक्षणं दीयते। एषः प्रशिक्षणकार्यक्रमः विश्वविद्यालयस्य वेदविभागस्य श्रौतस्मार्तमण्डपयज्ञशालायां सञ्चाल्यते।
प्रशिक्षणसत्रे आचार्यः डॉ विजयकुमारशर्मा तथा सहयोग्याचार्यः डॉ आशीषमणित्रिपाठी च विद्यार्थिभ्यः वेदीविन्यासस्य, यज्ञशालासंरचनायाः, मण्डपस्थापनस्य, पूजनविधानस्य तथा कर्मकाण्डीयोपकरणानां समुचितव्यवस्थायाः प्रत्यक्षाभ्यासं कारितवन्तौ। आचार्यैः शास्त्रसम्मतानां विधीनां सह व्यवहारोपयोगिनः प्रशिक्षणस्य विषये विशेषः बलः दत्तः।
पाठ्यक्रमस्य सञ्चालकः केन्द्रस्य प्रधानगवेषकश्च डॉ ज्ञानेन्द्रसापकोटामहोदयः अवदत् यत् संस्कृतपरम्परायाः वैदिकस्मार्तविधानानां च संरक्षणाय तथा व्यावहारिकप्रशिक्षणस्य उद्देश्येन एषः प्रमाणपत्रीयपाठ्यक्रमः अक्टोबरमासात् आरभ्य सञ्चाल्यते। अस्मिन् पाठ्यक्रमे अशीतिः छात्रछात्राः पञ्जीकृताः सन्ति। पाठ्यक्रमान्तर्गतं द्विदिवसीयस्य प्रायोगिकप्रशिक्षणसत्रस्य आरम्भः शनिवासरात् कृतः अस्ति।
तस्य वक्तव्यानुसारं प्रशिक्षणकाले विद्यार्थिभ्यः मण्डपस्थापनस्य, वेदीविन्यासस्य, दिशानिर्धारणस्य, आयामनिर्धारणस्य, पूजनसामग्रीव्यवस्थायाः तथा कर्मकाण्डीयानुशासनसम्बद्धानां विषयाणां प्रत्यक्षाभ्यासः कारयते। एषः पाठ्यक्रमः पूर्णतया प्रायोगिकाभिमुखः अस्ति, यस्मिन् सैद्धान्तिकाध्ययनस्य सह व्यावहारिकप्रशिक्षणाय अपि समानं महत्त्वं दत्तम् अस्ति। पाठ्यक्रमस्य संरचना सघना अनुशासिता च अस्ति, यस्य अन्तर्गतं पञ्चचत्वारिंशत् घण्टापरिमिताः सैद्धान्तिकाः प्रायोगिकाश्च कक्ष्याः आयोजयिष्यन्ते। प्रशिक्षणं प्रातः सायं च सत्रयोः सञ्चाल्यते, येन विद्यार्थिभ्यः गहनं व्यापकं च ज्ञानं प्राप्यते।
वेदविभागस्य आचार्यः प्रो महेन्द्रनाथपाण्डेयः अवदत् यत् वर्तमानकाले स्मार्तपरम्परया सम्बद्धानां प्रशिक्षितानां प्रमाणिकानां कर्मकाण्डिनां आवश्यकता निरन्तरं वर्धते। एषः पाठ्यक्रमः न केवलं परम्परागतज्ञानस्य संरक्षणे सहायकः भविष्यति, अपि तु युवानां कृते आजीविकायाः सेवायाः च नूतनान् अवसरान् अपि स्रक्ष्यति।
हिन्दुस्थान समाचार