Enter your Email Address to subscribe to our newsletters
नवदिल्ली, 14 दिसंबरमासः (हि.स.)।
दिसम्बरमासे वैदेशिकाः पोर्टफोलियोनिवेशकाः (एफपीआई) निरन्तरं विक्रेतृभूमिकायां (बिकवालरूपेण) स्थिताः सन्ति। दिसम्बरमासस्य प्रथमयोः द्वयोः सप्ताहयोः मध्ये एफपीआई इक्विटी-बाजारात् सप्तदशसहस्र-नवशत-पञ्चपञ्चाशत् कोटिरूप्यकाणि (१७,९५५ कोटि) निष्कासितवन्तः। अस्य निष्कासनस्य कारणेन वर्षे २०२५ मध्ये विदेशीयपोर्टफोलियोनिवेशकानां विक्रयजन्यनिष्कासनस्य कुलाङ्कः षष्टिलक्षकोटिरूप्यकाणाम् (१.६० लाख कोटि) उपरि प्राप्तः अस्ति।
विदेशीयपोर्टफोलियोनिवेशकानां विक्रयस्य प्रत्युत्तररूपेण घरेलू संस्थागतनिवेशकाः (डीआईआई) अपि सज्जाः अभवन्। अस्मिन् मासे डीआईआई निरन्तरं क्रेतृभूमिकायां (लिवालरूपेण) स्थिताः सन्ति। नेशनल् सिक्योरिटी डिपॉजिटरी लिमिटेड् (एनएसडीएल) संस्थायाः आँकडानुसारं दिसम्बरमासे अद्यावधि स्वदेशीसंस्थागतनिवेशकाः एकोनचत्वारिंशत्सहस्र-नवशत-पञ्चषष्टि कोटिरूप्यकाणि (३९,९६५ कोटि) मूल्यानि क्रयीकृतवन्तः। अनेन कारणेन विदेशीयनिवेशकानां विक्रयस्य अपि सन्निधौ स्वदेशीशेयर-बाजारस्य स्थिति सुदृढा एव वर्तते।
एवं मन्यते यत् डीआईआई द्वारा निरन्तरं क्रयणबलस्य स्थैर्यधारणेन विदेशीयपोर्टफोलियोनिवेशकाः अपि आगामिषु दिनेषु स्वस्य विक्रयराजनीतौ परिवर्तनं कर्तुं बाध्याः भविष्यन्ति। अस्य पूर्वं नवम्बरमासे विदेशीयपोर्टफोलियोनिवेशकाः शेयर-बाजारे विक्रयद्वारा त्रिसहस्र-सप्तशत-पञ्चषष्टि कोटिरूप्यकाणि (३,७६५ कोटि) निष्कासितवन्तः। तथापि नवम्बरात् पूर्वं अक्तूबरमासे एफपीआई शेयर-बाजारे चतुर्दशसहस्र-षट्शत-दश कोटिरूप्यकाणि (१४,६१० कोटि) मूल्यस्य शेयरान् क्रेतवन्तः। अक्तूबरमासीयक्रयणात् पूर्वं त्रिषु मासेषु एफपीआई निरन्तरं विक्रयमेव अकुर्वन्।
सितम्बरमासे विदेशीयपोर्टफोलियोनिवेशकाः शेयरविक्रयद्वारा त्रिविंशतिसहस्र-अष्टशत-पञ्चाशत् पञ्च कोटिरूप्यकाणि (२३,८८५ कोटि), अगस्तमासे चतुस्त्रिंशत्सहस्र-नवशत-नवतिंशत् कोटिरूप्यकाणि (३४,९९० कोटि) तथा जुलाईमासे सप्तदशसहस्र-सप्तशत कोटिरूप्यकाणि (१७,७०० कोटि) निष्कासितवन्तः।
एनएसडीएल आँकडानुसारं १ दिसम्बरतः १२ दिसम्बरपर्यन्तं अवधौ विदेशीयपोर्टफोलियोनिवेशकाः क्रय-विक्रययोः सम्मिलनेन शुद्धरूपेण सप्तदशसहस्र-नवशत-पञ्चपञ्चाशत् कोटिरूप्यकाणि (१७,९५५ कोटि) निष्कासितवन्तः। दिसम्बरमासे विदेशीयनिवेशकाः ऋण-बाजारात् अपि सामान्यसीमायाः अन्तर्गतं त्रिशत-दश कोटिरूप्यकाणि (३१० कोटि) निष्कासितवन्तः। अपरपक्षे अस्यैव अवधौ विदेशीयनिवेशकाः वॉलण्टरी रिटेन्शन रूट् माध्यमेन एकशत-पञ्चाशत्-एक कोटिरूप्यकाणि (१५१ कोटि) निवेशितवन्तः।
बाजारविशेषज्ञाः मन्यन्ते यत् भारतीयरूप्यस्य मूल्यम् निरन्तरं ह्रासं गच्छति, भारतीयशेयर-बाजारस्य उच्चमूल्याङ्कनं च, एतयोः कारणयोः विदेशीयनिवेशकाः निरन्तरं विक्रयनीतिं स्वीकुर्वन्ति। अतः परं अमेरिकादेशे उच्चब्याजदरः तथा द्रव्यात् (लिक्विडिटी) संकटम् अपि भारतादृशेषु देशेषु विदेशीयनिवेशकान् विक्रयनीतिं अनुसर्तुं प्रेरयन्ति।
धामी सिक्योरिटीज् संस्थायाः उपाध्यक्षः प्रशान्तधामी अवदत् यत् भारतीयरूप्यस्य दुर्बलता, वैश्विकपोर्टफोलियोपुनर्सन्तुलनम्, वर्षान्तस्य नकारात्मकः प्रभावः तथा समष्टि-आर्थिकस्तरे विद्यमाना अनिश्चितता—एते सर्वे कारणाः विदेशीयनिवेशकान् भारतीयशेयर-बाजारे विक्रयं कर्तुं प्रेरितवन्तः। तथापि धामी अपि अवदत् यत् भारतस्य सुदृढवृद्धेः तथा लाभसम्भावनायाः (अर्निंग आउटलुक) दृष्ट्या विदेशीयनिवेशकानां निरन्तरविक्रयः दीर्घकालं स्थिरः न मन्यते। आगामिषु दिनेषु विदेशीयनिवेशकाः पुनः क्रेतृभूमिकायां प्रत्यागन्तुं शक्नुवन्ति।
---------------
हिन्दुस्थान समाचार