- ग्रामीण–पर्यटनस्य, गृह–निवासः (होम–स्टे)–प्रारूपस्य तथा चलचित्र–पर्यटनस्य विकासार्थं मार्गदर्शनं प्राप्तम्।

भोपालम्, 18 दिसंबरमासः (हि.स.)। मध्यप्रदेशे शीघ्रतया विकसितमानं पर्यटन–आधारभूत–संरचनम्, वर्धमानः पर्यटक–संख्या तथा नवाचार–आधारितः पर्यटनविकासप्रारूपः देशव्यापिनः आकर्षणस्य केन्द्रं जातः अस्ति। त्रिपुरा–पर्यटनस्य प्रतिनिधिमण्डलम् मध्यप्रदेशस्य राजधानीं भोपालम् आगत्य मध्यप्रदेश–पर्यटन–विकास–निगमस्य कार्यप्रणालीं अवगतम् अवबोधितं च। त्रिपुरा–अर्बन्–एण्ड–टूरिज्म–डेवलपमेण्ट–प्रोजेक्ट् (टीयूटीडीपी) अन्तर्गतं त्रिपुरा–टूरिज्म–डेवलपमेण्ट–कॉर्पोरेशन–लिमिटेड् (टीटीडीसीएल) इत्यस्य प्रतिनिधिमण्डलं गुरुवासरे राजधानी–भोपाल–स्थितं मध्यप्रदेश–टूरिज्म–बोर्ड् तथा पर्यटन–भवनम् आगतम्। निगमस्य प्रबन्ध–सञ्चालकेन डॉ. इलैयाराजा टी. सह त्रिपुरा–पर्यटनस्य मैनेजिङ्–डायरेक्टर् प्रशान्त–बादल–नेगी इत्यनेन विस्तृता चर्चा कृता। मध्यप्रदेश–टूरिज्म–बोर्डस्य अपर–प्रबन्ध–सञ्चालकः डॉ. अभय–अरविन्द–बेडेकरः प्रतिनिधिमण्डलं स्वागतं कृत्वा त्रिपुरायां पर्यटन–विकासार्थं सर्वथा सहयोगस्य आश्वासनं दत्तवान्। सः अवदत्—ज्ञान–सहयोगकरण–आधारितैः एतादृशैः अध्ययन–प्रवासे राज्ययोः मध्ये पर्यटन–विकासस्य नूतनाः सम्भावनाः उद्घाट्यन्ते, सहयोगः च सुदृढा भवति।

त्रिपुरा–पर्यटन–प्रतिनिधिमण्डलेन मध्यप्रदेशस्य पर्यटन–मॉडलः विस्तृततया अध्ययनः कृतः। प्रतिनिधिमण्डलेन ग्रामीण–पर्यटन–प्रारूपाः, गृहनिवासनीतिः, चलचित्र–पर्यटन–नीतिः, तथा सुरक्षित–स्थायी–पर्यटनम् इत्यादिषु नवाचारेषु विशेषा रुचिः प्रदर्शिता, त्रिपुरायां तेषां विकासार्थं मार्गदर्शनं च प्राप्तम्। नेगी महोदयेन उक्तं यत्—यथा मध्यप्रदेशे महाकाल–लोकस्य विकासानन्तरं धार्मिक–पर्यटने अभूतपूर्वा वृद्धिः अभवत्, तथैव त्रिपुरायामपि एक–पञ्चाशत् शक्तिपीठेषु एकस्य ‘मालाबाड़ी–शक्तिपीठस्य’ (त्रिपुरेश्वरी) विकासकार्यं प्राथमिकतया ग्रहीष्यते।

मध्यप्रदेशस्य ग्रामीण–पर्यटन–पहल, होम–स्टे–ईकोसिस्टमः, सरल–शूटिङ्–अनुमति–व्यवस्था, तथा सामुदायिक–सहभागिता–मॉडलः इत्येतेभ्यः प्रभावितं प्रतिनिधिमण्डलं तान् त्रिपुरायां कार्यान्वयितुं इच्छां व्यक्तवान्। एषः दौरा उभय–राज्ययोः मध्ये पर्यटन–क्षेत्रे सहयोगं तथा सतत–पर्यटन–विकासस्य नूतन–अवसरान् शीघ्रं प्रवर्तयिष्यति। त्रिपुरा–पर्यटन–प्रतिनिधिमण्डले एक्ज़ीक्यूटिव्–इञ्जिनियरः उत्तम–पालः, एक्ज़ीक्यूटिव्–इञ्जिनियरः सुनील–पोद्दारः, जूनियर्–इञ्जिनियरः सुनन्दा–पॉल, जूनियर्–इञ्जिनियरः झुतन–दासः, जूनियर्–इञ्जिनियरः देबव्रत–दासः, डिप्टी–प्रोजेक्ट्–कोऑर्डिनेटरः तन्मय–दाशः, तथा ऑफिस्–मैनेजर्–कम्–अकाउन्टेण्ट् कुंतल–भौमिकः सम्मिलिताः आसन्।

नवाचार–सूचनानां साझाकरणम्—प्रतिनिधिमण्डले ‘पर्यटन–भवनम्’ आगत्य मध्यप्रदेश–राज्य–पर्यटन–विकास–निगमस्य प्रशासनिक–संरचना तथा निगमेन क्रियमाणानां नवाचाराणां विषये जानकारी प्राप्ता। पर्यटकानां कृते जङ्गल–भ्रमणार्थं ट्रेक्स–क्रूजर् तथा कैण्टर्–बस–सेवाः, भोपाल–स्थिते बोट्–क्लबे २० शिकारा–नौकाः, चप्पू–नौकाः, तथा ५ नूतनाः जल–सायकिलाः इत्येतासां सञ्चालन–व्यवस्थाः अपि अवगताः। तदेव सह प्रदेशे निगमेन सञ्चालितानां होटेल–रिसॉर्ट–बोट्–क्लब–सेवाः, नूतन–होटेल–परियोजनाः, हाल–नव–निर्मितस्य उज्जयिन्यां ‘सम्राट्–विक्रमादित्य’ इति हेरिटेज्–होटेलस्य, शहडोल–स्थितस्य ‘सरसी–आइलैण्ड–रिसॉर्ट्’, तथा पचमढ़ी–स्थितस्य पूर्णतया महिलाभिः सञ्चालितस्य एकमात्रस्य ‘अमलतास्’–होटेलस्य सञ्चालनम्, नव–श्रृङ्गारितस्य ‘होटेल्–नीलाम्बर्–स्काई–लाइन्’ विषये च विस्तृता सूचना दत्ता।

अतिरिक्ततया एमआइसीइ –पर्यटनम् अन्तर्गतं भोपाल–स्थितस्य ‘कुशाभाऊ–ठाकरे–अन्ताराष्ट्रिय–कन्वेन्शन्–सेण्टर्’ तथा खजुराहो–स्थितस्य ‘महाराजा–छत्रसाल–कन्वेन्शन्–सेण्टर्’ इत्येतयोः सञ्चालनम्, तत्र आयोज्यमानानां वृहद्–आयोजनानां विषये च विस्तरेण अवगतं कृतम्।____________

हिन्दुस्थान समाचार / Dheeraj Maithani