नोएडा, 20 दिसंबरमासः (हि.स.)। देशे शनिवासरे तृतीयदिनेऽपि उत्तरप्रदेशस्य नोएडा नगरं सर्वाधिकं प्रदूषितं नगरम् आसीत्। अद्य प्रातःकाले नोएडा-नगरस्य वायु-गुणवत्ता-सूचकाङ्कः (AQI) 416 इति अभिलेखितः, यः “डार्क-रेड-क्षेत्रे” अन्तर्भवति। एकदिने पूर्वं शुक्रवासरे नोएडा-नगरस्य वायु-गुणवत्ता-सूचकाङ्कः 410 आसीत्, तथा 18 डिसम्बर-दिनेऽपि नोएडा-नगरस्य AQI 400-अङ्कात् अधिकः अभवत्।

प्रदूषण-मापन-अनुप्रयोगः “समीऱ” इत्यस्य अनुसारं शनिवासरे नोएडा-नगरस्य AQI 416 अभवत्, तदनन्तरं ग्रेटर-नोएडा-नगरस्य 362, गाजियाबाद-नगरस्य 360, गुरुग्राम-नगरस्य 348, देहली-नगरस्य 384, देहरादून-नगरस्य 334, मानेसर-नगरस्य च 301 इति अभिलेखितम्। राष्ट्रीय-राजधानी-क्षेत्रे (NCR) वर्धमान-प्रदूषणस्य कारणेन जनजीवनं अत्यन्तं दुष्करं जातम्। श्वास-रोगिणां, दमा-पीडितानां, क्षयरोग-रोगिणां च अवस्था शनैः शनैः अतीव मृदवः भवति स्म। अनेके जनाः स्व-चिकित्सायै क्षेत्रस्य विविधेषु चिकित्सालयेषु गच्छन्ति।

वर्धमान-प्रदूषणस्य स्थितौ अपि नोएडा-नगरे स्थाने-स्थाने निर्माण-कार्यं निरन्तरं प्रचलति। अनेकेषु निर्माण-स्थलेषु रात्रौ दिवा च गुप्ततया कार्यं क्रियते। जनानाम् आरोपः अस्ति यत् प्रदूषण-नियन्त्रण-विभागस्य तथा नोएडा-प्राधिकरणस्य अधिकारिणां परस्पर-मेलेनेन एतानि निर्माण-कार्याणि सञ्चालितानि सन्ति। ग्रैप-४ (GRAP-4) इत्यस्य आडम्बरे निर्माण-कार्ये संलग्नैः व्यक्तिभ्यः अधिकारीभिः मोटा-राशिः संगृहीयते, तेन तेषां कार्यं निर्बाधरूपेण प्रवर्तते। यदि कश्चन एतस्मिन् विषये शिकायतं करोति, तर्हि अधिकारिणः तां विषयवस्तुं रफा-दफा कुर्वन्ति।

अपरं च, नोएडा-नगरस्य विभिन्नेषु स्थलेषु अवकरानां दाहनं क्रियते इति सामाजिक-माध्यमेषु समाचाराः तीव्रतया प्रसारिताः सन्ति।

------------

हिन्दुस्थान समाचार / अंशु गुप्ता