—व्हाट्सएप बॉट नंबर 7839860411 प्रति मैसेज़ अथ क्यू आर कोड स्कैनिंग द्वारा दीयते सूचना।

—सेवायाः नाम 'पुलिस सतर्क मित्रमिति कृतम्

वाराणसी,20 दिसंबरमासः (हि.स.)।शून्यसहिष्णुता-नीतिम् अनुसृत्य दृढतया कार्यं कुर्वन्त्या प्रदेशसरकारस्य पुलिसव्यवस्था अधुना प्रौद्योगिकीक्षेत्रे अन्यत् महत्त्वपूर्णं पादं स्थापयितुं प्रवृत्ता अस्ति। उत्तरप्रदेशपुलिसे प्रथमवारं “व्हाट्सएप्-बॉट्” इत्यस्य प्रयोगः कर्तुं वाराणसी-परिक्षेत्रस्य पुलिस आरब्धवती। वाराणसी-परिक्षेत्रपुलिसेन अस्य “पुलिस-सतर्क-मित्रम्” इति नाम दत्तम् अस्ति, येन पूर्वाञ्चले प्रवर्तमानानां विविधप्रकारकाणाम् अवैधक्रियाणां नियन्त्रणं कर्तुं शक्यते।

सामान्यजनाः नामप्रकाशनभयेन पूर्वं अपराधसम्बद्धां सूचनां पुलिसाय दातुं परिहारं कुर्वन्ति स्म। एतस्य समस्यायाः समाधानार्थं वाराणसी-परिक्षेत्रपुलिसेन एषा अत्याधुनिका प्रौद्योगिकी स्वीक्रियते। “पुलिस-सतर्क-मित्रम्” रूपेण कार्यं कुर्वन् एषः “व्हाट्सएप्-बॉट्” माध्यमेन कश्चन अपि नागरिकः पुलिसाय कस्यापि प्रकारस्य सूचनां दातुं शक्नोति। अस्य प्रयोगे सूचनादातुः कस्यापि व्यक्तिगतविवरणं—यथा भ्रमणध्वनिसङ्ख्या, नाम, स्थानं च—पुलिसपर्यन्तं न गच्छति, अपि तु “व्हाट्सएप्-बॉट्” स्वयमेव कार्यवाहीसम्बद्धां सूचनां दत्वा अपराधनियन्त्रणे सहयोगाय धन्यवादं ज्ञापयति।

गोपनीयसूचनानां संरक्षणार्थं शनिवासरादेव “व्हाट्सएप्-बॉट्” इत्यस्य प्रयोगः आरब्धः अस्ति। उत्तरप्रदेशे अस्य प्रौद्योगिक्याः प्रथमप्रयोगकर्त्ता वाराणसी-परिक्षेत्रस्य पुलिस-उपमहानिरीक्षकः वैभवकृष्णः अवदत् यत् वाराणसी-परिक्षेत्रे अन्तर्गतं जौनपुर-, गाजीपुर- तथा चन्दौली-जनपदेषु यदि कस्यापि स्थले अवैधक्रिया दृश्यते अथवा तस्य विषये सूचना प्राप्यते, तर्हि कश्चन अपि नागरिकः तां गोपनीयतया “व्हाट्सएप्-बॉट्” माध्यमेन दातुं शक्नोति। एषा योजना “पुलिस-सतर्क-मित्रम्” इति नाम्ना प्रवर्तते।

सूचना कथं दातव्यापुलिस-उपमहानिरीक्षकः वैभवकृष्णः अवदत् यत् ७८३९८६०४११ इति “व्हाट्सएप्-बॉट्” सङ्ख्यायां सन्देशं प्रेष्य अथवा क्यूआर्-कोड् स्कैन् कृत्वा सूचना दातुं शक्यते। एषः “व्हाट्सएप्-बॉट्” एवं विकसितः अस्ति यत् सूचनादातुः भ्रमणध्वनिसङ्ख्या अथवा अन्यं किमपि विवरणं पुलिसाय न प्रेष्यते। सूचनादातुः पूर्णा गोपनीयता सुरक्षितं भविष्यति। यदि कश्चन केवलं एकं शब्दं लिखित्वा सन्देशं प्रेषयति अथवा क्यूआर्-कोड् स्कैन करोति, तर्हि एषः क्रमशः विविधविकल्पैः पूर्णां सूचनां स्वयमेव ग्रहिष्यति। यदि “HI” इति लिख्यते, तर्हि प्रथमं भाषाविकल्पं पृच्छति, ततः अवैधक्रियासम्बद्धाः प्रश्नाः क्रमशः पृष्टाः भवन्ति।

एतासां अवैधक्रियाणां विषये सूचना दातुं शक्यतेगो-तस्करी / गोवधः, अवैध-मादकपदार्थाः (औषधद्रव्याणि, मद्यं, हुक्का-बार्), अवैधशस्त्राणि (निर्माणं, वितरणं, विक्रयः), जुआ / सट्टा, वेश्यावृत्तिः / महिला-बाल-तस्करी / अवैध-स्पा, छेड़छाड़-प्रधानस्थलानि, अवैधखननम् / अतिभारितयानानि, जबरन-वसूली / पुलिसभ्रष्टाचारः, जबरन-धर्मपरिवर्तनम् अथवा अन्याः अपि सूचनाः।

पुलिसस्य सङ्कल्पः उद्देश्यं चअस्मिन् “व्हाट्सएप्-बॉट्” मध्ये छायाचित्रैः, दृश्यचित्रैः, ध्वनिसन्देशैः, पाठ्यसन्देशैः च अवैधक्रियासम्बद्धा सूचना प्रेषयितुं शक्यते। अस्य मुख्योद्देश्यः जनानां गोपनीयतां रक्षित्वा क्षेत्रे प्रवर्तमानानां अवैधक्रियाणां सूचनां पुलिसपर्यन्तं प्रापयितुम् अस्ति। परिक्षेत्रपुलिसा एषः “व्हाट्सएप्-बॉट्” क्यूआर्-कोड् च थानेषु अन्येषु च सार्वजनिकस्थलेषु प्रदर्शयिष्यते, सामाजिकमाध्यमैः अपि अस्य प्रचारः करिष्यते।

“व्हाट्सएप्-बॉट्” कथं कार्यं करिष्यति“पुलिस-सतर्क-मित्रेण” दत्ताः सर्वाः सूचनाः प्रत्यक्षतया सम्बन्धितजनपदस्य पुलिस-अधीक्षककार्यालयं तथा वाराणसी-परिक्षेत्रस्य डी.आइ.जी. कार्यालयं च प्राप्स्यन्ति। ततः पुलिस-अधीक्षककार्यालयेन योग्याधिकारिणे “व्हाट्सएप्” माध्यमेन कार्यवाहीार्थं सूचना प्रेष्यते। कार्यवाहीसमाप्तेः अनन्तरं सम्बन्धिताधिकारीणां कृतकार्यस्य विवरणं छायाचित्रैः, दृश्यचित्रैः अथवा सन्देशैः प्रत्यावर्त्यते।

बैकएण्ड्-डैशबोर्डवाराणसी-परिक्षेत्रकार्यालयस्य उपयोगार्थं बैकएण्ड्-डैशबोर्ड् अपि निर्मितः अस्ति, यस्मिन् सर्वाः सूचनाः अंकिता भविष्यन्ति, येन विश्लेषणकार्ये महत् साहाय्यं भविष्यति।

हिन्दुस्थान समाचार