इतिहासपुटेषु २५ दिसंबरदिनाङ्कः – सुशासनं च राष्ट्रनिर्माणं च समर्पितम् ऐतिहासिकं दिनम्
२५ दिसंबर भारतीय इतिहासे विशेषं महत्वं धारयति। एषः दिनः एकतः सुशासन-दिवसस्य रूपेण मन्यते, अन्यतः महतः शिक्षाविदः राष्ट्रनिर्मातुः महामनामदनमोहन मालवीयस्य जयंती रूपेण श्रद्धापूर्वक स्मर्यते। पूर्व प्रधानमंत्री अटल बिहारी वाजपेयी जयंती निमित्तं वर्ष
इतिहासपुटेषु २५ दिसंबरदिनाङ्कः – सुशासनं च राष्ट्रनिर्माणं च समर्पितम् ऐतिहासिकं दिनम्


२५ दिसंबर भारतीय इतिहासे विशेषं महत्वं धारयति। एषः दिनः एकतः सुशासन-दिवसस्य रूपेण मन्यते, अन्यतः महतः शिक्षाविदः राष्ट्रनिर्मातुः महामनामदनमोहन मालवीयस्य जयंती रूपेण श्रद्धापूर्वक स्मर्यते।

पूर्व प्रधानमंत्री अटल बिहारी वाजपेयी जयंती निमित्तं वर्षे २०१४ आरभ्य २५ दिसंबरं सुशासन-दिवसस्य रूपेण उत्सवो आरभ्यते। एषः दिनः देशे पारदर्शिनं, उत्तरदायीं च जनकल्याणकारीं शासन-व्यवस्थां प्रवर्धयितुं लक्षितः अस्ति। अटल बिहारी वाजपेयी दूरदर्शी नेतृत्वे, लोकतांत्रिक-मूल्येषु च सुशासन-कौशलं ज्ञाताः। तेषां विचाराः अद्यापि नीतिनिर्माणे प्रशासनशास्त्रे प्रेरणास्रोताः।

एषैव दिने, वर्षे १८६१ जन्म लब्धः महामनामदनमोहनमालवीयः भारतीय-शिक्षा तथा राष्ट्रनिर्माणस्य महान् स्तम्भः आसन्। ते काशी हिन्दू विश्वविद्यालयस्य (बीएचयू) संस्थापकः भूत्वा राष्ट्राय शिक्षा-केंद्रं समर्पितवन्तः। स्वतंत्रता-संग्रामे सक्रियं योगदानं कृत्वा ते भारतीय-संस्कृति, नैतिक-मूल्याः, स्वदेशी-चेतना च प्रबलं समर्थकाः आसन्।

एवं २५ दिसंबरः सुशासनस्य, शिक्षायाः च राष्ट्रसेवास्य आदर्शानाम् आत्मसात्करणस्य दिनः, यः महानुभावानां विचारान् अंगीकृत्वा देशस्य विकासे योगदानं दातुं प्रेरयति।

महत्वपूर्ण घटनाचक्रः

१७६३ – भरतपुरस्य महाराजा सूरजमलस्य हत्याः।

१७७१ – मुग़ल-शासकः शाह आलम द्वितीयः मराठासु संरक्षणे देहली सिंहासने उपविष्टः।

१८९२ – स्वामी विवेकानन्दः कन्याकुमारी मध्ये समुद्रमध्यस्थे शिला-उपरी त्रिदिनानि साधनां कृतवान्।

१९२४ – प्रथम अखिल भारतीय कम्युनिस्ट सम्मेलनः कानपुरे सम्पन्नः।

१९४६ – ताइवान मध्ये संविधानं अंगीकृतम्।

१९४७ – पाकिस्तानी सेना झनगड़म् अधिगृहीतम्।

१९६२ – सोवियत संघः नोवाया जेमल्या क्षेत्रे परमाणु-परीक्षणं कृतवान्।

१९७४ – रोम गत्वा एयर इंडिया विमानबोइंग ७४७ अपहरणम्।

१९७७ – हॉलीवुड चलचित्र अभिनेता चार्ली चैपलिनस्य निधनम्।

१९९१ – राष्ट्रपतिः मिखाइल एस. गोर्बाचोव त्यागपत्रेण सोवियत-संघस्य विभाजनम्।

१९९८ – रूस-बेलारूस संयुक्त संघ-सन्धौ हस्ताक्षरः।

२००२ – चीन-बांग्लादेश रक्षासंविदानम्।

२००५ – मॉरीशस में ‘डोडो’ पक्षेः द्विसहस्र वर्ष पुरातन अवशेषः।

२००७ – कनाडा संगीतकार आस्कर पीटरसनः निधनम्।

२०१२ – कजाकिस्तान शिमकेंटे एन्टोनोव AN-72 विमानदुर्घटनाग्रस्तः।

२०१४ – सुशासन दिवसः – अटल बिहारी वाजपेयी जयंती।

जन्म

१६४२ – आइजैकन्यूटनः

१८६१ – मदनमोहनमालवीयः

१८७२ – गंगानाथझा

१८७६ – मुहम्मद अली जिन्ना

१८८० – मुख़्तार अहमद अंसारी

१९१९ – नौशादः

१९२३ – धर्मवीरभारती

१९२४ – अटलबिहारीवाजपेयी

१९२५ – सतीशगुजरालः

१९२७ – रामनारायणः

१९२८ – कपिलावात्स्यायनः

१९३० – मोहनरानाडे

१९३६ – एन. धरमसिंहः

१९३८ – माणिकवर्मा

१९४४ – मणिकौलः

१९५२ – अजॉयचक्रवर्ती

१९५९ – रामदास आठवले

१९७० – इम्तियाज अनीसः

१९७८ – मनोजकुमारचौधरी

निधनम्

१८४६ – स्वाति तिरुनल

१९४२ – सिकन्दरहयातख़ानः

१९५९ – प्रेम अदीबः

१९७२ – चक्रवर्ती राजागोपालाचारी

१९९४ – ज्ञानीज़ैलसिंहः

२००४ – नृपेनचक्रबर्ती

२००५ – सरतचन्द्रसिन्हा

२००९ – अजीतनाथरायः

२०११ – सत्यदेवदुबे

२०१५ – साधना

महत्वपूर्ण दिवसः

क्रिसमसः – ईसाई धर्मस्य प्रमुखः उत्सवः।

-------------------

हिन्दुस्थान समाचार / अंशु गुप्ता