आकाशे अद्य रात्रौ पूर्णिमाचन्द्रः अधिकं विशालतया अधिकं च प्रभया दृश्यते इति
- अस्य वर्षस्य विदा ददत् अन्तिमः अतिचन्द्रः ‘कोल्ड मून’ भविष्यति। भोपालम्, 04 दिसम्बरमासः (हि.स.)। खगोल-विज्ञानस्य विषये रुचिं वहन्तः जनाः अद्य गुरुवासरे एकां विशेषां खगोलीयां घटनाां द्रष्टुं शक्नुवन्ति। रात्रौ आकाशे अस्य वर्षस्य अन्तिमा पूर्णिमा-
पूर्णिमा का चांद


- अस्य वर्षस्य विदा ददत् अन्तिमः अतिचन्द्रः ‘कोल्ड मून’ भविष्यति।

भोपालम्, 04 दिसम्बरमासः (हि.स.)। खगोल-विज्ञानस्य विषये रुचिं वहन्तः जनाः अद्य गुरुवासरे एकां विशेषां खगोलीयां घटनाां द्रष्टुं शक्नुवन्ति। रात्रौ आकाशे अस्य वर्षस्य अन्तिमा पूर्णिमा-चन्द्रमा अतिचन्द्ररूपेण भविष्यति। सः सामान्यतः अपेक्षया बृहत्तरः अधिक-चमस्वांश्च दृश्यते। सः रात्रौ सर्वत्र आकाशे दीप्तिम् आवहन् द्रष्टुं शक्यते। ‘नेशनल-अवार्ड’ प्राप्ता विज्ञान-प्रसारिका सारिका-घारू इत्युक्तवती यत् अद्य चन्द्रमा पृथिव्याः समीपे भविष्यति, तस्य च पृथिव्याः दूरी प्रायः ३ लाख ५७ सहस्र २१८ कि.मी. भविष्यति। अस्य नाम ‘कोल्ड मून’ इति निर्दिष्टम्। सा अवदत् यत् उदित-काले दर्शनसमये ‘मून-इल्युजन’ कारणात् सः अतिविपुलः दृश्यते। ततः परं सः आकाशे पूर्वतः पश्चिमदिशां प्रति गच्छन् प्रातर् ४ बज्जति ४४ निमेषे पृथिव्याः अत्यन्त समीपबिन्दौ भविष्यति। अस्य दर्शनार्थं कस्यचित् विशेष-उपकरणस्य आवश्यकता नास्ति। यदि नगरदीप-राशेः दूरस्थानं यास्यथ, तर्हि अस्य दीप्तिं अधिकतया अनुभवितुं शक्नुवन्ति। सारिका उक्तवती यत् अतिचन्द्रः तदा भवति, यदा पूर्णिमा-चन्द्रमा पृथिवी-परिक्रमणं कुर्वन् पृथिव्याः अतिनिकटस्थे बिन्दौ तिष्ठति। एतत् बिन्दु ‘पेरिजी’ इति कथ्यते। समीपं प्राप्तः चन्द्रमा सामान्यपूर्णिमा-चन्द्रमसो अपेक्षया बृहत्तरः अधिक-दीप्तिमान् च दृश्यते। नगरदीप्तेः दूरं गत्वा अतिचन्द्रस्य चन्द्रिकायाः प्रभां विशेषतया अनुभवितुं शक्नुवन्ति।------

हिन्दुस्थान समाचार / अंशु गुप्ता