भोपालम्, 5 दिसंबरमासः (हि.स.)।

संगीत-समागमः ‘हृदय-दृश्यम्’ इत्यस्य अष्टमः संस्करणः अद्य आरभ्य प्रदेशस्य राजधानीमध्ये प्रवर्तितुं गच्छति यः सप्त-दिसम्बरपर्यन्तं भोपालस्य त्रिषु स्थानेषु भविष्यति। रविन्द्र-भवने पञ्च, षट्-दिसम्बरयोः, जगदीशपुरे च भारत-भवने च सप्त-दिसम्बरे आयोज्यते। अस्मिन् समारोहः राष्ट्रिय-अन्ताराष्ट्रिय-स्तरस्य कलाकाराणां संगीत-भीसभाः भविष्यन्ति। उल्लेखनीयम् यत् ‘हृदय-दृश्यम्’ मध्यप्रदेशस्य दूरदर्शिनी सांस्कृतिक-संवेदनायाः कश्चन आदर्शः अस्ति यः प्रदेशस्य कलात्मकतां नूतनान् आयमान् ददाति। अस्य संगीत-समारोहस्य माध्यमेन एकस्मिन् पार्श्वे समृद्ध-सांस्कृतिक-संसारस्य छाया सुरानां माध्यमेन उकेर्यते, अन्यस्मिन् पार्श्वे मध्यप्रदेशस्य प्राचीन-न्यासाः प्रोत्साहिताः भवन्ति।

संस्कृतिपर्यटनधार्मिकन्यास-धर्मस्व-विभागस्य राज्य-

मन्त्री (स्वतन्त्र-प्रभार) धर्मेन्द्र-भावसिंह-लोधी अवदन् यत् अस्मिन् वर्षे रविन्द्र-भवनस्य भारत-भवनस्य च सह विशेषतया भोपालात् निकटे प्राचीन-जगदीशपुरस्थिते सौन्दर्यपूर्णे ‘चमन-महले’ अपि संगीत-सभाः आयोज्यन्ते। यथोक्तं माननीय-प्रधानमन्त्रिणा ‘विरासतात् विकासम्’ इति उपक्रमस्य अनुक्रमे एव जगदीशपुरम् अस्मै प्रतिष्ठित-आयोजने विकल्पीकृतम्। ‘हृदय-दृश्यम्’ ताल-स्वर-रङ्ग-परम्पराणां संगमेनेव हृदयम् स्पन्दयति तथा भोपालस्य झीलानां, शैलशृङ्गाणां ऐतिहासिक-स्थलानां च मध्ये आध्यात्मिक-संगीतमयम् वातावरणं निर्माति।

युवान् संयोजयितुं स्वीकृतम् आयोजनम्

संस्कृति-विभागस्य परम्परा सांस्कृतिक-कार्यक्रमाणां माध्यमेन नूतन-पीढीं प्रेरयितुं वर्तते। ‘ओमेगा-रैंक्’ इत्यस्य CSR-निधेः सहयोगेन आयोजितस्य ‘हृदय-दृश्यम्’ अष्टमे संस्करणे यत् युवा-श्रोता-वर्गः अपि अस्मिन् कार्यक्रमे संयुज्येत इति विशेष-ध्यानं दत्तम्। तस्मै हेतोः ते कलाकाराः आमन्त्रिताः ये सर्व-वर्गेषु विशेषतया च युवानां मध्ये लोकप्रियाः सन्ति।

त्रिदिवसीयसंगीत-महोत्सवः

अपर-मुख्य-सचिवः—संस्कृति-पर्यटन-गृह-धार्मिक-न्यास-धर्मस्व—शिव-शेखर-शुक्लः अवदत् यत् ‘हृदय-दृश्यम्’ 2025 भोपालस्य रवीन्द्र-भवने सायं पञ्चवादने उद्घाटनेन आरब्धं भविष्यति। ततः निरन्तरं त्रिघण्टपर्यन्तम् संगीत-प्रस्तुतयः दर्शकेभ्यः भारतीय-संगीतस्य विविध-विधायः प्रदर्शयिष्यन्ति।

आदौ मंचं अलंकुर्यते अन्तरराष्ट्रीय-स्तरस्य सुविख्यातेन बांसुरी-वादकेन पण्डितेन राकेश-चौरस्येन, येन श्रोतेः अलौकिक-संगीत-यात्रा अनुभाव्यते। ततः सेनिया-बंगश-घराणस्य सुप्रसिद्धौ कलाकारौ अमान-अयान-अली-बंगश सरोद्-युगलौ प्रस्तुतिं करिष्यतः। प्रथम-दिवसस्य अन्तिम-प्रस्तुतिः सुप्रसिद्धायाः गायिकायाः श्रीमत्याः मधुवन्त्याः बागची इत्यस्याः सुगम-संगीतम् भविष्यति।

जगदीशपुरस्य ऐतिहासिकः ‘चमन-महलः’—संगीत-इतिहासयोः संगमः।

भोपालस्य तस्य निकटवर्ती प्रदेशेषु च अनेकानि ऐतिहासिक-स्थलानि सन्ति ये स्थापत्य-कौशलात् अद्वितीय-वास्तुकलया च सांस्कृतिक-विरासतया प्रसिद्धानि। ‘हृदय-दृश्यम्’ इत्यस्य आदौ उद्देशः आसीत् यत् संगीत-संस्कृत्या सह मध्यप्रदेशस्य ऐतिहासिक-स्थलानां प्रचार-प्रसारः भवेत्। पूर्वम् इकबाल-मैदानम्, गौहर-महलः, माण्डू, राजबाडा-इन्दौर-इत्यादिषु स्थलेषु हृदय-दृश्यम् संगीत-सभाः आयोजिताः अभवन्।

जगदीशपुरस्थिते चमन-महले द्वितीय-दिवसे षष्टे दिसम्बरे संगीत-सभाः सज्जन्ते। सायं 5:30 वादने पूर्वरङ्गात् अनन्तरं विख्यातः सितार-वादकः रवि-चारी प्रस्तुति दास्यति। रवि-चारी स्वस्य सूक्ष्म-तानैः नफीस-अलंकरणैः रचनात्मक-तानैः च प्रसिद्धः अस्ति। आधुनिक-परम्परा-सन्तुलित-शैली युवा-श्रोतृ-वर्गे अपि लोकप्रियत्वं ददाति। रात्रौ 8:15 वादने पण्डितः आदित्यः कल्याणपुरकरः तब्ला-वादनं करिष्यति। अस्य कार्यक्रमस्य निमित्तं रविन्द्र-भवनात् बस् षष्टे दिसम्बरे सायं चतुर्वादने निर्गमिष्यति। एषा बस्-सेवा सर्वेषां निःशुल्का भविष्यति।

समारोहस्य अंतिम-दिवसः

सप्तमे दिसम्बरे भारत-भवने संगीत-सभाः भविष्यन्ति। सायं 6:30 वादने नाद-ब्रह्मणा फ्यूजन-व्यवस्थायाः बैंड्-प्रस्तुत्या कार्यक्रमः आरभ्यते। फ्यूजन-संगीतम् अद्यतन-पीढ्यां विशेषतया लोकप्रियम्, यत्र भारतीयशास्त्रीयलोकसंगीतं पश्चिमीय-आधुनिक-धुनाः च संगच्छन्ते। ततः रात्रौ 8:30 वादने सुप्रसिद्धः तालवाद्य-कलाकारः श्रीमान् सेल्वगणेशः प्रस्तुति दास्यति।

सम्पूर्णं सांस्कृतिकं अनुभूयमानम् उत्सवम्

‘हृदय-दृश्यम्’ 2025 संगीत-संस्कृति-परम्पराणां च अनोखा उत्सवः अस्ति, यस्मिन् सुरैः इतिहासः, कला, प्रकृतिः च एकत्र रम्यं तन्तु-जालं विन्दन्ति। रवीन्द्र-भवनस्य नागर-गरिमा, चमन-महलेः ऐतिहासिक-शान्तिः, भारत-भवनस्य कलात्मक-विविधता—एतेषां विशेषतया एतत् आयोजनं विशिष्टं भव्यं च भवति। अस्मिन् कार्यक्रमे प्रवेशः निःशुल्कः भविष्यति।

---------------

हिन्दुस्थान समाचार / Dheeraj Maithani