भोपालम्, 8 दिसंबरमासः (हि.स.)। मध्यप्रदेशस्य पर्यटन-क्षेत्रं प्रति नूतनां दिशां दातुं सिद्धता तीव्रा जाता अस्ति। सोमवासरस्य दिनं पन्ना-राष्ट्रीय-विहारे महत्वपूर्णं जाता, यदा मुख्यमन्त्री डॉ॰ मोहन-यादवः मडला-द्वारात् 10 नवानि वीविङ्ग-कैण्टर-यानानि हरित-ध्वजेन दर्शयित्वा प्रेषितवान्। एतेषां नवानां यानानां माध्यमेन अधुना पर्यटकानां कृते अरण्य-सफार्याः अनुभवं अधिकं रोमांचकरम्, सुरक्षितम्, सुविधाजनकं च भविष्यति।

मुख्यमन्त्री डॉ॰ मोहन-यादवः अवदत्— “मध्यप्रदेशस्य राष्ट्रीय-विहाराणाम् पर्यटन-स्थलेषु च सुविधासु निरन्तरं विस्तारः क्रियते। अस्मिन् एव सम्बद्धे अद्य पन्ना-राष्ट्रीय-विहारात् पर्यटकानां अरण्य-सफार्याः कृते दश वीविङ्ग-कैण्टर-यानानां हरित-ध्वजः दर्शयित्वा प्रेषणं कृतम्। एतानि कैण्टर-यानानि बांधवगढ़, कान्हा, पेंच, पन्ना, परसिली (सीधी) इत्यादीनि प्रदेशस्य अन्यानि राष्ट्रीय-विहाराणि पर्यटन-स्थलानि च पर्यटक-सुविधा-निमित्तं सञ्चालितानि भविष्यन्ति।”

गौरतव्यं यत् एतेषां नवानां यानानां सञ्चलनेन पन्ना-राष्ट्रीय-विहारे तथा अन्येषु राष्ट्रीय-विहारेषु अपि सफारी-व्यवस्थापनं श्रेष्ठं भविष्यति। अधुना एकस्मिन् एव समये बहुसंख्यक-पर्यटकानां सफार्याः अवसरः लभ्यिष्यते तथा पर्यटक-भीडस्य प्रभावी नियमनं कर्तुं शक्यते। पर्यटन-विभागस्य मतम् अस्ति यत् नूतन-सुविधानां योगेन प्रदेशम् आगच्छतां पर्यटकानां संख्यायां वृद्धिः भविष्यति तथा राज्यं वन्यजीव-पर्यटनस्य प्रमुख-केंद्रं भविष्यति। पन्ना-राष्ट्रीय-विहारे आरब्धानि एतानि दश कैण्टर-यानानि अस्य दिशायाः एकं महत् पदं सिद्धं भविष्यन्ति तथा आगामि-काले पर्यटन-क्षेत्रे नूतनानां सम्भावनानां द्वारं उद्घाटयिष्यन्ति।

उल्लेखनीयम् यत् पन्ना-राष्ट्रीय-विहारः देश-विदेशयोः वन्यजीव-प्रेमिणां प्रमुख-आकर्षण-केंद्रं अस्ति। अत्र प्रतिवर्षं सहस्रशः पर्यटकाः सिंहान् तर्जन्याः अन्येषां दुर्लभ-जीवानां च प्राकृतिकं आवासं समीपात् द्रष्टुं आगच्छन्ति। वर्धमान-पर्यटक-संख्यायाः कारणात् सफारी-यानानां उपलब्धतां तेषां गुणवत्ता च श्रेष्ठतया करणम् अत्यावश्यकं जातम् आसीत्। नूतनानां कैण्टर-यानानां विशेषता अस्ति यत् एतेषु एकस्मिन् एव काले 19 पर्यटकाः उपविष्टुं शक्नुवन्ति। एतानि कैण्टर-यानानि अधिक-दीर्घाणि अधिक-उन्नतानि च निर्मितानि। तेषां ऊर्ध्वता संरचना च तथा प्रकारेण कल्पिता यत् पर्यटकाः विना विघ्नं दूरावस्थितानां वन्यजीवानां विचरणं द्रष्टुं शक्नुवन्ति। बालकानां वरिष्ठ-नागरिकानां च विषये विशेषं ध्यानं कृत्वा एतेषु यानेषु सुरक्षा-व्यवस्थाः उत्तमानि स्थापितानि।

एतेषां यानानाम् उपलब्धता तेषां पर्यटकानां महान् उपशमः भविष्यति, ये प्रायः ऑनलाइन-बुकिङ्ग-अभावात् सफार्याः अवसरं न प्राप्तवन्तः। प्राग् हि सफार्याः स्लॉट् शीघ्रं पूरिताः भवन्ति स्म तथा अनेकवारं पर्यटकाः राष्ट्रीय-विहारम् आगत्यापि यात्रां कर्तुं न शक्नुवन्ति स्म। किन्तु अधुना नवीना व्यवस्थया पर्यटकाः राष्ट्रीय-विहारस्य प्रवेश-द्वारे एव बुकिङ्गं कर्तुं शक्नुवन्ति। नूतनैः कैण्टर-यानैः सफार्याः आनन्दं लब्धुं प्रति-व्यक्ति-शुल्कं प्रायः 1150–1450 रूप्यकाणि प्रति-चक्रं निश्चितम् अस्ति, यत् सामान्य-पर्यटकानां व्यय-बजट् दृष्ट्वा निरूपितम्।

---------------

हिन्दुस्थान समाचार / Dheeraj Maithani