- आईसीजीनिदेशकानां सम्मेलने स्वदेशीकरणं आत्मनिर्भरतां प्रति मुखतया केंद्रितं क्षेत्रं भविष्यति

नव दिल्ली, 29 सितंबरमासः(हि.स.)।

भारतीयः तटरक्षकः (Indian Coast Guard, ICG) कमाण्डराणां ४२তম् सम्मेलनाय सोमवासरे रक्षा मंत्री श्री राजनाथः सिंहः उपस्थितः, तथा हिंदमहासागरक्षेत्रस्य (Indian Ocean Region, IOR) वृद्धमानं रणनीतिकं महत्वं उद्घाटितवान्। सः समुद्रमध्ये आतंकवाद, अवैध मत्स्यग्रहणम्, तस्करी, समुद्रप्रदूषणं च युक्तानि गैर-पारंपरिकानि संकटानि समुपस्थितानि, तेषां प्रतिकाराय तटरक्षकस्य योगदानं प्रशंसितवान्। रक्षा मंत्री श्री राजनाथः सिंहः अन्वेषण-बचाव (Search and Rescue, SAR) अभियानेषु ICG की महत्वपूर्णं भूमिका उद्घाटितवान्।

तटरक्षकमुख्यालये रविवासरे प्रारम्भितः ICG कमाण्डराणां सम्मेलनः ३० सितंबरपर्यन्तं भविष्यति। त्रिदिने वार्षिकसम्मेलनम्, उदीयमानभू-राजनीतिकगतिशीलता तथा समुद्री-सुरक्षाचुनौतिषु ICG वरिष्ठ नेतृत्वेन रणनीतिकम्, परिचालनात्मकम् च प्रशासनिकम् आवश्यकताः चर्च्यन्ते। सम्मेलनस्य द्वितीयदिने रक्षा मंत्री श्री राजनाथः सिंहः ICG महानिदेशकः परमेशः शिवमणिः सहितः अन्यैः वरिष्ठकमाण्डरैः सह सम्मेलनं सम्बोधितवान्।

मुख्यभाषणे रक्षा मंत्री श्री राजनाथः सिंहः वैश्विकव्यापार, ऊर्जा प्रवाह, भू-राजनीतिक सम्बन्धनाय, हिंदमहासागरक्षेत्रस्य (IOR) वृद्धमानं रणनीतिकं महत्वं उद्घाटितवान्। तेन १९७७ तमे वर्षे संस्थायाः आरम्भात् ICG विकासः प्रशंसितः, यस्मिन् १५२ जलयानानि तथा ७८ विमानानि सम्मिलितानि। सः उक्तवान् यत् तटरक्षकसेनायाः सैनिकाः स्वस्य आदर्शवाक्यं 'वयं रक्षामः' – वयं रक्षामः साकारणं कुर्वन्ति।

ICG की अटूट व्यावसायिकता, समुद्री-गश्त, तटीय निगरानी नेटवर्क (Coastal Surveillance Network, CSN) च तटीय सुरक्षा सुदृढीकरणे महत्वपूर्णं योगदानं दत्तानि। तेन अन्तरराष्ट्रीयसमुद्रपरिसरे विदेशी मत्स्यग्रहणस्य अतिक्रमणं निरोध्य सफलतां प्रकाशयितवान्। संस्थायाः आरम्भात् १६३८ विदेशी जलयानानि तथा १३,७७५ विदेशी मत्स्यकर्मचारिणः भारतीयजलक्षेत्रे पकृताः।

रक्षा मंत्री श्री राजनाथः सिंहः समुद्री-न्यायकार्यमध्ये तटरक्षकस्य प्रभावशाली उपलब्धीनि अपि प्रशंसितवान्। ६,४३० किलो ग्राम् नशालवस्तूनां जप्तिं उल्लेख्य, ३७,८३३ करोड़् रूप्यकाणां मूल्याङ्कनं दर्शितम्। एते आंकडाः अन्तरराष्ट्रीय समुद्री अपराधानां विरोधे तटरक्षकस्य वृद्धमानं प्रभावशीलत्वं प्रदर्शयन्ति।

सः खोज-बचाव अभियानेषु ICG की महत्वपूर्णं भूमिका पुनः उद्घाटितवान्। एतत् वर्षे जुलाईपर्यन्तं ICG ७६ खोज-बचाव अभियानानि सञ्चालितानि, ७४ जनानां जीवनं रक्षितम्। स्थापत्यकालात् अद्यतनपर्यन्तं विभिन्नआपदाप्रतिक्रियायाः माध्यमेन १४,५०० अधिक जनानां जीवनं रक्षितम्।

रक्षा मंत्री श्री राजनाथः सिंहः एम्.वी. वान हाई ५०३ आगाग्रस्तः तथा एम्.वी. एम्.एस्.सी. एल्सा-३ डुबितः घटनासु ICG की त्वरित तथा निर्णायकं कर्म प्रदर्शनं प्रशंसितवान्। एतत् बलस्य परिचालन-तत्परता तथा पर्यावरणसंरक्षणशक्ति उद्घाटयति। प्रमुख समुद्रीशक्तेः रूपेण भारतस्य उदीयमानत्वं मान्यते। आतंकवाद, अवैध मत्स्यग्रहण, तस्करी, समुद्रप्रदूषण इत्यादीनि गैर-पारंपरिक संकटानि निराकर्तुं ICG की वृद्धमानं भूमिका उद्घाटिता।

महानिदेशकः परमेशः शिवमणिः ICG की हालीनः प्रगति, परिचालनचुनौतयः, रणनीतिकदृष्टिः च विस्तृतं अवलोकनं प्रस्तुतवान्। त्रिदिने कार्यक्रमे नौसेनाप्रमुखः तथा अभियन्ता-प्रधानः (Engineer-in-Chief) सहितः प्रमुखहितधारकैः उच्चस्तरीय विचार-विमर्शः भविष्यति।अस्मिन अवधौ परिचालन-प्रदर्शनम्, रसद्, मानवसंपदा विकासः, प्रशिक्षणम्, प्रशासनम् च चर्च्यते। स्वदेशीकरणम् तथा आत्मनिर्भरता प्रमुख केन्द्राणि भविष्यन्ति, यत्र 'मेक इन इंडिया' योजनायाः प्रगति, आत्मसरकारस्यनिर्भर भारत दृष्टेः अनुसारं, समीक्ष्यते।

-------------

हिन्दुस्थान समाचार