Enter your Email Address to subscribe to our newsletters
नवदिल्ली, 30 सितंबरमासः (हि.स.)।केन्द्रीयगृहाणि-शहरीविकास-ऊर्जामन्त्री श्री मनोहरलालः उक्तवन्तः – स्वच्छता केवलं अभियानं नास्ति, किन्तु आदत् संस्कारः च अस्ति, यः प्रतिप्रत्येकं नागरिकं स्वीकरोति। स्वच्छभारत् मिशनस्य वास्तविकशक्ति जनभागीदारी एव अस्ति, यतः प्रत्येकः व्यक्ति ‘स्वच्छतामित्र’ भवित्वा तं जीवनशैलीमध्ये परिवर्तयेत्।
मनोहरलालेन सोशलमीडियाप्लेटफॉर्म् ‘X’ मध्ये एके अङ्ग्रेजीपत्रिकायां लिखितं आलेखं साझा करतः उक्तम् – स्वच्छता केवलं अभियानं नास्ति, अपि तु सर्वेषां साझा दायित्वम् अस्ति। प्रधानमन्त्रिणः श्री मोदीस्य दूरदर्शी नेतृत्वे स्वच्छभारत् मिशनः वास्तविकः जनआन्दोलनः जातः। येन सरकारारम्भः प्रयासः आरब्धः, सः अद्य प्रत्येकस्मिन्गली, प्रत्येकस्मिन्मोहल्ला, प्रत्येकस्मिन्गृहे गौरवः जातः। प्रत्येकः नागरिकः स्वच्छतामित्रः अस्ति, तेन स्वच्छतां जीवनस्य अविभाज्याङ्गं कर्तुं आवश्यकी।
आलेखे मनोहरलालेन उक्तम् – २०१४ संवत्सरे तं क्षणं मम स्मृतौ अस्ति यदा प्रधानमन्त्रिणः श्री मोदी झाडूः गृहित्वा दिल्ली नगरस्य मार्गशुद्धिं कृतवन्तः। एषः केवलं प्रतीकात्मकः कर्म नास्ति, अपि तु गम्भीरः संदेशः यः अस्ति – स्वच्छभारत् मिशनः केवलं शासनपर निर्भरः न भवेत्, किं तु प्रत्येकं नागरिकं तं स्वीकरोति। स्वच्छभारतस्य वास्तविकशक्ति एषा – यस्मात् प्रत्येकः व्यक्ति स्वच्छतामित्रः जातः। विद्यालये बालकाः, गृहिण्यः, दुकानदाराः, श्रमिकाः च झाडूः गृहित्वा स्वच्छतां व्यक्तिगतगौरवस्य भागं च मानसं च कृतवन्तः।
लेखे उल्लिखितम् – २०१४ संवत्सरे ४०% तः अल्पानि गृहे शौचालयानि आसन्, किन्तु अद्य १२ कोटि तः अधिकानि परिवाराणि तस्य सुविधा लभन्ते। भारतः मुक्तः घोषितः ओपेनशौचात्, प्रतिगृहशौचालयः वास्तव्यम् अभवत्। एतत् लाखानां स्त्रियः बालकानां च सुरक्षा सम्मानं च प्रदत्तम्। विश्वस्वास्थ्यसंस्था अनुमानयति यत् ओपेनशौचात् सम्बन्धिता रोगाणां ह्रासेन लगभग ३ लक्षं बालकानां प्राणाः रक्षिताः।
अधुना मिशनः अपि कचरा-प्रबन्धनम्, ठोसतरलअपशिष्टप्रक्रियापनम्, पुरातन-डंपसाइट् सुधारस्य दिशायाम् अग्रे वर्धते।
मन्त्रिणः उक्तवन्तः – प्रधानमन्त्रिणः मोदीस्य विशेषता एषा – यत् ते स्वच्छभारत् मिशनं केवलं शौचालयमार्गं सीमितं न कुर्वन्, किं तु गर्वसंस्कृत्या च संयोजितम्। स्वच्छविद्यालयः अभियानः तथा राष्ट्रियस्वच्छताकेन्द्रस्य प्रयासाः तं जनसम्मानस्य प्रतीकं कृतवन्ति। पर्वाः तदा सुखदाः, यदा ते कचरा-मुक्ताः भवन्ति, प्रत्येकः लघु प्रयासः राष्ट्रियगौरवे परिणमति।
मन्त्रिणः उक्तवन्तः – अधुना लक्ष्यं भवेत् – स्वच्छतां आदत् जीवनशैली च कर्तुं। स्थानीयनिगमनानाम् क्षमता संवर्धनीयम्, केवलं रूपदर्शनीया स्वच्छता न, किन्तु कचरा-प्रबन्धनं च स्थायी समाधानम् च कर्तुं। स्वच्छ सर्वेक्षणे अधुना आकल्यते – प्रतिगृहे कचरा-संग्रहः च प्रबन्धनं केन स्तरें सम्पन्नम्।
त्योहारीसत्रे मन्त्रिणः उक्तवन्तः – प्रधानमन्त्रिणः स्मरितवन्तः, यत् उत्सवः तदा सार्थकः, यदा स्वच्छः पर्यावरणानुकूलः च भवति। एषा भावनया ‘स्वच्छता ही सेवा २०२५’ १७ सेप्टेम्बर तः २ अक्टोबर पर्यन्तं ‘स्वच्छोत्सव’ विषयेन मन्यते। २५ सेप्टेम्बर दिनं पंडित् दीनदयाल उपाध्याय जयंतीं दिवसे ‘एक दिन एक घंटा’ अभियानस्य अन्तर्गतं कोट्यः जनाः श्रमदानं कृत्वा स्वच्छतायाः प्रति दायित्वं पुनरवलोकयन्ति।
मन्त्रिणः उक्तवन्तः – गतवर्षे ८ लक्षः उपेक्षितस्थानानि सार्वजनिकस्थानानि च कृतानि। एषः प्रमाणयति – सामूहिक प्रयासेण स्वच्छता जीवनपरिवर्तनशक्तिः भविष्यति। अभियानस्य महानता केवलं उपलब्धिषु नास्ति, अपि तु भावनायाम् अस्ति। झाडूः प्रत्येकः स्पर्शः, प्रत्येकः स्वच्छकोणः भावीपीढेः गर्वमानसं च प्रतीकं।
स्वच्छता परस्य कर्म नास्ति, सर्वेषां मिशनः अस्ति। प्रत्येकं नागरिकं केवलं कार्यक्रमपरिमितं न, समस्तवर्षस्य अनुशासनं कर्तुं यत्नशीलः भवेत्।
मन्त्रिणः अन्ते उक्तवन्तः – प्रतिदिनं एकं घंटा सामूहिक प्रयासः क्रियताम्, प्रत्येकः व्यक्ति स्वच्छतामित्रः भवित्वा अग्रे आगच्छतु।
---------------
हिन्दुस्थान समाचार