जयपुरम्, 15 दिसंबरमासः (हि.स.)। मानसरोवरस्य वीटी-रोडस्थिते मेला-मैदाने विश्व-शान्ति-सेवा-समितेः तत्वावधानं कृत्वा सोमवासरात् सप्तदिवसीया श्रीमद्भागवत-कथा आरब्धा। देवकीनन्दन-ठाकुरस्य कथां श्रोतुं शतशः श्रद्धालवः मेला-मैदानं समुपस्थिताः। कथायाः शुभारम्भः कथावाचकेन देवकीनन्दनेन ठाकुरजी-सम्मुखे दीप-प्रज्वलनं कृत्वा कृतः।

कथा-वाचनकाले देवकीनन्दन-ठाकुरः अवदत् यत् यदि कश्चन भक्तः वृन्दावनं गत्वा राधा-राण्याः दर्शनं कर्तुं न शक्नोति, तर्हि जयपुर-नगरस्य आराध्य-देवस्य गोविन्ददेवजीस्य दर्शनमात्रेणैव साक्षात् राधा-राण्याः दर्शन-फलप्राप्तिः भवति। कथाकाले सः अपि अवदत् यत् बहूनां वर्षाणां पश्चात् सप्तदिवसीया श्रीमद्भागवत-कथाया माध्यमेन जयपुर-आगमनस्य अवसरः तस्मै प्राप्तः। कथाप्रसङ्गे सः धर्मसम्बद्धां विशेषां चर्चां कृतवान्। तेन उक्तं यत् ह्यः ऑस्ट्रेलिया-देशे केचन तथाकथिताः शान्तिदूताः समुद्रमध्ये गोलिकाः प्रक्षिप्तवन्तः। तत्र यहूदिनः स्वकीयं पर्व आचरन्ति स्म। तत्र न कृष्ण-जन्मभूमेः चर्चा, न जय-श्रीराम-नादाः, न गीतापाठः, न कृष्ण-जन्मभूमि-आवश्यकता, न सनातन-बोर्डस्य मागणी आसीत्। तत्र न कश्चन हिन्दुः आसीत्, तथापि काफिर-हत्या-उद्देश्येन विशेष-धर्मसम्बद्धाः जनाः समुद्र-तटे गताः। तेषां दृष्टौ वयं सर्वे काफिराः इति सः अवदत्।

बालानां शस्त्र-शास्त्र-उभय-शिक्षायाः आवश्यकता

कथाकाले सः उक्तवान् यत् सनातनधर्मावलम्बिनां चिन्तन-मननं कर्तुं आवश्यकम् अस्ति। स्वबालकानां कृते शिक्षया सह शस्त्र-ज्ञानस्य अपि दानं करणीयम्। यदि बालकान् मीरा-बाईवत् भक्तान् कर्तुं वाञ्छामः, तर्हि तान् महाराणा-प्रतापवत् निर्भयान् योद्धॄन् अपि कर्तव्यान्। अस्माभिः बालकाः ज्ञाने निपुणाः, स्व-सुरक्षायां च सशक्ताः कर्तव्याः। शस्त्र-शास्त्र-उभय-शिक्षायाः बालकेभ्यः आवश्यकता भविष्यति। अस्मिन् एव प्रसङ्गे तेन उक्तं यत् अद्यतन-युगे बालकेषु आत्मबलस्य अभावः दृश्यते, लघु-विषयेषु अपि ते तनावं प्राप्नुवन्ति। अतः बालकान् सन्त्सङ्गादिषु धार्मिकेषु आयोजनेषु सह नीत्वा धर्म-विषये अवगमनं कारयितव्यम्।

तिलकमेव सनातनिनाम् अद्भुत-परिचयः

कथा-पाण्डाले तिलक-विषये ‘नो-एण्ट्री’ इति व्यवस्था अपि प्रवर्तिता आसीत्। अस्मिन् सन्दर्भे देवकीनन्दन-ठाकुरः अवदत् यत् पूजापाठकाले यदा वयं मस्तके तिलकं धारयामः, तदा अङ्गुल्या नेत्रयोः मध्ये मस्तके दबावः जायते, येन आज्ञा-चक्रं उद्घाट्यते, यत् ‘तृतीय-नेत्रम्’ इति कथ्यते। तत् अस्माकं ज्ञान-चक्षुः अस्ति। परिवर्तनशील-युगे अस्माभिः एव स्वबालकाः मन्दबुद्धयः कृताः। अद्य बालकेभ्यः तिलक-धारण-विषये ज्ञानं नास्ति। तेन उक्तं यत् अद्यैव सर्वे स्वस्व-बालकान् तिलक-धारणाय प्रेरयेयुः।

---------------

हिन्दुस्थान समाचार / Dheeraj Maithani