स्पर्श चिकित्सा विना धनेन स्वास्थ्यस्य पद्धतिर्विद्यते - सतीश रायः
- भारते शताब्दीभ्यः पुरातनी स्पर्श चिकित्सा अस्माकं ऋषिमुनीनां सत् न्यासः प्रयागराजः, 28 दिसंबरमास (हि.स.)। अनियमितजीवनशैली भोजनचर्यायाश्च परिवर्तनकारणेन देहे नानाविधाः व्याधयः उत्पद्यन्ते। व्याधिभ्यः मुक्तिर्लभितुं जनाः विविधान् चिकित्सापद्धतीः
स्पर्श चिकित्सक


- भारते शताब्दीभ्यः पुरातनी स्पर्श चिकित्सा अस्माकं ऋषिमुनीनां सत् न्यासः

प्रयागराजः, 28 दिसंबरमास (हि.स.)। अनियमितजीवनशैली भोजनचर्यायाश्च परिवर्तनकारणेन देहे नानाविधाः व्याधयः उत्पद्यन्ते। व्याधिभ्यः मुक्तिर्लभितुं जनाः विविधान् चिकित्सापद्धतीः परीक्षन्ते। यदा तु भारतदेशे सहस्राब्दपुरातना स्पर्शचिकित्सा अस्माकं ऋषिमुनिनां विरासतया विद्यमाना अस्ति।

एताः वचांसि रविवासरे एस्-के-आर् योग-रेकी-अनुसन्धान-प्रशिक्षण-प्राकृतिकसंस्थानस्य प्रयागराज-रेकी-केन्द्रे आयोजितस्य स्पर्शचिकित्साप्रशिक्षणकार्यक्रमस्य समापनावसरे स्पर्शचिकित्सकः सतीशराय इति अभ्यधात्।

ते अवदन्—अस्माकं प्राचीनेषु ग्रन्थेषु प्राकृतिकोपचाररूपेण सूर्यचिकित्सा, मन्त्रचिकित्सा, अग्निचिकित्सा, वायুচिकित्सा, जलचिकित्सा इत्येतेषां सह स्पर्शचिकित्सायाः अपि उल्लेखः दृश्यते। स्पर्शचिकित्सायाः प्रमाणानि अथर्ववेदे लभ्यन्ते। तत्र स्पर्शविध्या ब्रह्माण्डीयप्राणशक्त्या रोगाणां चिकित्सायाः अनोखा उपायः वर्णितः अस्ति। विनाप्रयासं विनाखर्चं प्राणर्जायमानशक्त्या वेदना, अवसादः, तनावः इत्यादीनां निवारणाय अस्यां अपारशक्तयः सन्ति। तदधिकं च—एषा चिकित्सा व्यक्तिं भावनात्मकतया दृढं करणेम् आश्चर्यकरं कर्म करोति। औषधिविना जानुशूलः कटिशूलः पादशूलः अनिद्रा इत्यादिभ्यः पीडिताः जनाः स्पर्शशक्त्युपचारात् लाभं प्राप्नुवन्ति। स्पर्शचिकित्सा सर्वातिशयेन स्वल्पव्ययिनी सरलाऽनिष्टप्रभावरहिता च चिकित्सा पद्धतिः अस्ति, या भारतीयसंस्कृतेः पद्धतेः च पूर्णतया अनुकूलाऽस्ति।

“स्पर्शमात्रेण नश्यति वेदना” इति सतीशरायः अवदत्। भारतदेशे चिकित्साव्यवस्था अतीव व्ययवती, नित्यं नूतनाः व्याधयः जनान् संतापयन्ति। धनाभावेन केचन सम्यक् उपचारं न प्राप्नुवन्ति। तस्मात् रक्षणाय श्रेष्ठः उपायः प्राकृतिकोपचारेषु स्पर्शचिकित्सैव। एषा स्पर्शमात्रेण साध्याऽसाध्यव्याधीनां अद्भुतोपचारपद्धतिः।

स्पर्शचिकित्सा ऊर्जा-आधारितः पारम्परिकः उपायः, यस्य उद्देशः शरीरस्थस्य ऊर्जास्तरस्य सन्तुलनं कृत्वा रोगनिवारणं, वेदनास्तरस्य ह्रासं, विनाधनव्ययेन शारीरिक-मानसिकस्वास्थ्यस्य उन्नयनं च अस्ति। अस्मिन् कार्यक्रमे स्थानीयजनानामधिकं मध्यप्रदेशात् छोटूकाछी, डॉ. अरविन्दकुमारलोढी, प्रदीपगुप्त इत्यादयः अपि सहभागित्वं कृत्वा लाभं प्राप्नुवन्।

---------------

हिन्दुस्थान समाचार