बांग्लादेशे गुरुदेवस्य पैतृकप्रासादे प्रहारः, 'संस्कार भारती ' प्रकटिता रुष्टता
कोलकाता, 14 जूनमासः (हि.स.) ।विश्वप्रसिद्धः कविः, द्वयोः राष्ट्रगीतयोः रचयिता च रवीन्द्रनाथः ठाकुरः, तस्य बाङ्ग्लादेशदेशे स्थितायाः पैतृकहवेल्याः उपरि जातः आक्रमणः संस्कारभारती-पश्चिमबङ्गस्य संस्थया तीव्रशब्दैः निन्दितः। संस्थायाः प्रेसविज्ञप्त्यां
डॉक्टर स्वरूप प्रसाद घोष


कोलकाता, 14 जूनमासः (हि.स.) ।विश्वप्रसिद्धः कविः, द्वयोः राष्ट्रगीतयोः रचयिता च रवीन्द्रनाथः ठाकुरः, तस्य बाङ्ग्लादेशदेशे स्थितायाः पैतृकहवेल्याः उपरि जातः आक्रमणः संस्कारभारती-पश्चिमबङ्गस्य संस्थया तीव्रशब्दैः निन्दितः।

संस्थायाः प्रेसविज्ञप्त्यां उक्तं यत् एषा घटना गुरुदेवस्य स्मृतिम्, तस्य दर्शनं, समग्रस्य बङ्गाली-अस्मितायाश्च अपमानरूपा वर्तते।

‘संस्कारभारती-पश्चिमबङ्गे’न प्रकाशितायां विज्ञप्तौ सूचितम् यत् बाङ्ग्लादेशस्य शहजादपुरनाम्नि स्थले स्थितायां रवीन्द्रनाथस्य ऐतिहासिकहवेल्यां उन्मत्तजनसमूहेन आक्रमणं कृत्वा विध्वंसकार्यं कृतम्। एषः कृत्यः “जघन्यं निन्दार्हं च” इति निरूप्य संस्थया उक्तं यत् एषः आघातः केवलं एका इमारत्याः उपरि न, किन्तु नोबेलपुुरस्कृतस्य अस्य महाकवेर् सार्वजनीनचिन्तनस्य मानवीयानां मूल्यनां च अपि विरुद्धः आघातः अस्ति।

संस्थाया अध्यक्षः डॉ॰ स्वरूपप्रसादः घोषः, महासचिवश्च तिलकसेनगुप्तः – एताभ्यां संयुक्तं वक्तव्यं प्रकाशितं यत्र प्रोक्तम् –“गुरुदेवस्य एषा हवेलिः केवलं धरोहरः न, अपि तु समग्रस्य बङ्गालस्य सांस्कृतिक-आत्मनः प्रतीकरूपेण वर्तते। तस्याम् आक्रमणं रवीन्द्रनाथं, तस्य कुलीनविद्वांसः, सम्पूर्णं बङ्गालीसमाजं च अपमानयति।”

सूचनानुसारं एषा हवेलिः गुरुदेवस्य पितामहेन द्वारकानाथठाकुरेण 1840 ईसवीयवर्षे क्रयिता आसीत्। गुरुदेवः स्वयम् अपि अत्र पुनःपुनः निवासं कृत्वा रचनात्मककार्येषु संलग्नः आसीत्। एषा द्वौमञ्जिलीया हवेलिः इन्दो-यूरोपीयशिल्पशैलीस्य अपूर्वं दृष्टान्तरूपं च वर्तते, या अद्यापि बाङ्ग्लादेशस्य सीराजगञ्जमण्डले प्रमुखं पर्यटनकेंद्रं रूपेण प्रसिद्धा अस्ति।

संस्कारभारतीसंस्थया बाङ्ग्लादेशसरकारं प्रति अनुरोधः कृतः यत् –“एषस्मिन् आक्रमणे संलग्नाः सर्वे अपराधिनः शीघ्रं गृहीयन्ताम्। गुरुदेवस्य स्मृतिसम्बद्धस्य अस्य धरोहरस्थलस्य मरम्मतिः शीघ्रं क्रियेत, तथा च तत्र यथोचितं रक्षणव्यवस्था अपि सुनिश्चितं क्रीयताम्।”

संस्थाया अभिप्रायः यः – एषः विषयः केवलं बाङ्ग्लादेशस्य नास्ति, अपितु सम्पूर्णस्य बङ्गाभाषिणः समाजस्य भावनात्मकविषयः अपि अस्ति।

वक्तव्यान्ते संस्था अवदत् —“एवंविधानि घटनानि केवलं सांस्कृतिकं आघातं न वहन्ति, किन्तु उभयोः राष्ट्रयोः साझां विरासतं अपि क्षतिं नयन्ति। तस्याः रक्षासंभरणं उभयोः राष्ट्रयोः नैतिककर्तव्यं भवति।”

हिन्दुस्थान समाचार