राँची, २८ सितम्बर (हि.स.)।राष्ट्रीयस्वयंसेवकसंघस्य पक्षेण राँची-नगरस्य माधवनगरस्थिते बिहारी-क्लब-हिनू इत्यस्मिन् स्थले रविवासरे विजयादशमी-भव्य-आयोजनं कृतम्। कार्यक्रमे प्रान्त-संपर्क-प्रमुखः राजीवकमलः बिट्टुः संबोधनं कृतवान्।

अस्मिन् अवसरे तेन राष्ट्रीय-स्वयंसेवक-संघस्य स्थापना, तस्य विकासे पीढीनां योगदानं, आगामिदिशां च विषये महत्वपूर्णाः विचाराः प्रस्तुताः। बिट्टुना संघस्य मार्गदर्शने आगताः सन्ततयः विस्तृततया निरूपिताः, कथं प्रत्येक-पीढ्या संघं नूतन-शिखरपर्यन्तं नीतम् इति च उक्तम्। तेन संघस्य संस्थापकस्य डॉ॰ केशवराव-बलीराम-हेडगेवारस्य भूमिकायाम् अपि विशेषः प्रकाशः कृतः, संघस्य यात्रा केवलं संगठनरूपेण न आसीत्, अपि तु राष्ट्रनिर्माणप्रक्रियारूपेण आसीदिति अपि उक्तम्।

संघस्य यात्रा : संस्थापकादारभ्य वर्तमानपर्यन्तम्

संघस्य चतुर्णां सन्ततिनां योगदानम्

संघस्य स्थापना

तेन उक्तं यत् संघस्य प्रथमा पीढिः राष्ट्रीयैक्यस्य समाज-संशोधनस्य च आवश्यकता अनुभव्यान् राष्ट्रीय-स्वयंसेवक-संघस्य स्थापना अकुर्वत्। डॉ॰ हेडगेवारेन समाजे व्याप्रताः विभाजनकारी-शक्तयः विरुद्धं एकं सशक्तं आन्दोलनं प्रतिष्ठितम्।

-संघकार्यं राष्ट्रव्यापि कृतम्

द्वितीयसन्ततिः यत्र यत्र आवश्यकता अनुभूता, तत्र तत्र संघस्य कार्यं प्रतिष्ठितवती। संघर्षानां चुनौतिनां च मध्ये अपि तेन संगठनं राष्ट्रव्यापि-स्वरूपं दत्तम्। अस्मिन् समये संघेन देशव्यापि स्वस्य कार्यं विस्तारितं, समाजे च स्वभूमिका अधिकं दृढतया स्थापितम्। संघस्य कार्यक्षेत्रेषु कार्यक्रमेषु च वृद्धिर्भवितवती, अनेन संघस्य प्रसारः सर्वेषु प्रदेशेषु जातः।

-संघकार्यं समाजव्यापि कृतम्

तृतीयसन्ततिः द्वितीय-सन्तत्याः प्रेरणां गृहीत्वा संघस्य कार्यं समाजस्य प्रत्येकं वर्गं प्रति नीतवती। सामाजिक-आन्दोलनेषु — गो-रक्षा-आन्दोलनं, राम-मन्दिर-आन्दोलनं च — माध्यमत्वेन समाजे जागरूकता उत्पादिता। तृतीया पीढिः संघकार्यं एकत्रीकृत्य समाजे समन्वयस्य निर्माणाय निरन्तरं प्रयत्नं कृतवती। एषः समयः संघस्य कृते गंभीरः संघर्षकालः आसीत्, यस्मिन् ते अनेकविधानां राजनीतिकविरोधानाम् सामना अकुर्वन्।

संघस्य कार्यविस्तारः

संघस्य पञ्चमसन्ततिः विरोधिनां राजनीतिक-शक्तीनां सरकाराणां च मध्ये अपि संघकार्यं गतिम् अददात्, तं च वैश्विकस्तरे प्रसारितुं सफलता प्राप्तवती। तेन एतत् विश्वव्यापि कृतम्, येन संघेन अन्तरराष्ट्रीय-मञ्चे अपि स्वीयं परिचयं निर्मितम्। संघकार्यं सर्वव्यापि कर्तव्यम्।

चतुर्थी पीढिः अधुना पञ्चमी-पिढ्याः निर्माणे प्रवृत्ता या लक्ष्यं यत् संघः समाजस्य प्रत्येकक्षेत्रे प्रत्येकवर्गे च स्वसेवां प्रापयेत्। यथा समाजस्य प्रत्येकः जनः संघस्य भूमिकां बोधयेत्, ताम् अपनयेत् च। सह एव षष्ठी पीढिः अपि निर्मितुं प्रवृत्ता।

तत्र चतुर्थसन्ततिः अधुना पञ्चमींसन्ततिं सज्जीं कर्तुं प्रवृत्ता या लक्ष्यं भविष्यति यत् संघः समाजस्य सर्वेषु क्षेत्रेषु सर्वेषु वर्गेषु च स्वसेवां प्रापयेत्। यथा समाजस्य प्रत्येकः जनः संघस्य भूमिकां अवगच्छेत्, ताम् अपनयेत् च। सह एव षष्ठी-पिढ्याः निर्माणे अपि प्रवृत्ता भविष्यन्ति।

संघस्य यात्रा : चुनौतीपूर्णकालः च अनवरतसंघर्षः

बिट्टुना उक्तं यत् भारतीय-स्वातन्त्र्य-संग्रामे संघे त्रिवारं प्रतिबन्धः आरोपितः, तथापि संघः निरन्तरं कार्यं कृतवान्। संघस्य कार्यकर्तृभिः सत्ये, सेवायाम्, राष्ट्रनिर्माणदिशायाम् च स्वप्रयत्नाः निरन्तरं कृताः। संघे कश्चनापि आरोपः सिद्धः नाभवत्, एतत् केवलं संघस्य सत्य-सेवा-निष्ठायाः दृढप्रतिबद्धताया परिणामः आसीत्।

संघस्य भविष्यं च पंचपरिवर्तनस्य आह्वानम्

विजयादशमी-अवसरे बिट्टुना पंचपरिवर्तनस्य महत्वे बलं दत्तम्। तेन समाजस्य पञ्च मुख्यक्षेत्रेषु सुधारदिशायां संघेन क्रियमाणेषु प्रयत्नेषु विस्तृताः विचाराः प्रस्तुताः। तत्र सामाजिक-समरसता — जातिगतभेदस्य छूताछूतस्य च उन्मूलनम्, पर्यावरण-सन्तुलनम् — प्रकृतेः रक्षा, संवेदनशीलतायाः विकासः, कुटुम्ब-प्रबोधनम् — परिवारसंस्थायाः सशक्तिकरणम्, स्वदेशी-आत्मनिर्भरता — तस्य भावनायाः प्रोत्साहनम्, नागरिक-कर्तव्यः — अधिकारात् पूर्वं कर्तव्यानां जागरूकता।

कार्यक्रमस्य अन्ते बिट्टुना उक्तं यत् संघस्य समाजस्य च मध्ये कश्चन अन्तरः न भवेत्, एषः संघस्य अन्तिमलक्ष्यः अस्ति। तेन गृहात् गृहं सम्पर्क-अभियानस्य माध्यमेन समाजस्य जागरूकतायै संघस्य प्रयत्नाः प्रशंसिताः, समाजं प्रति अपि आह्वानं कृतं यत् ते अस्मिन् सक्रियतया भागं गृह्णीयुः।

---------------

हिन्दुस्थान समाचार